2023 was het jaar dat QD-OLED het feest van OLED bedierf en de tv-wereld overnam. Zo zagen we de Samsung S90C, een instapmodel met QD-OLED-paneel dat de technologie betaalbaarder maakte na de introductie in 2022. Dit is dan ook nog steeds onze nummer één OLED TV in het algemeen.
Zijn duurdere versie, de Samsung S95C, was eveneens uitstekend en raden we momenteel aan als beste premium OLED TV. Beide televisies bieden een uitstekende beeldkwaliteit, een heleboel gamefuncties en een extreem scherpe prijs in vergelijking met gewone OLED TV's.
De beste OLED TV's bieden veel meer dan led-tv's en leveren bijna perfecte beelden. OLED-technologie staat dan ook bekend om spectaculaire contrasten, rijke en nauwkeurige zwartniveaus, levendige kleuren en levensechte texturen. Elk individueel lampje in een OLED-paneel kan namelijk volledig uitgezet worden om nauwkeurige zwartniveaus te laten zien, terwijl een led-tv de achtergrondverlichting alleen kan dimmen, maar niet volledig kan uitschakelen.
Eén ding waar gewone OLED-panelen (ook wel W-OLED genoemd) moeite mee hadden, was helderheid. Als je een OLED TV in huis haalde, moest je er rekening mee houden dat die niet in een felverlichte ruimte kon staan. In de beginjaren van OLED was het al nodig om je gordijnen te sluiten bij het kleinste streepje zonlicht.
Dat veranderde allemaal toen Samsung in 2022 QD-OLED introduceerde, wat het beste van OLED en Quantum-dot-technologie combineerde. De helderheid die Quantum-dot-technologie oplevert, gecombineerd met het contrast van OLED, creëerde het beste van twee werelden. In 2023 werd dit verbeterd in de Samsung S90C en Samsung S95C. De technologie was zo goed dat Sony in 2022 en 2023 zijn eigen QD-OLED TV's uitbracht: de Sony A95K en Sony A95L.
Terwijl gewone OLED TV's nog steeds niet afgeschreven waren omdat ze steeds goedkoper werden, veranderde Samsung dat met de lancering van de S90C. Die was zelfs goedkoper dan de concurrentie, waaronder de LG C3. Op dat moment lagen de traditionele OLED TV's zwaar onder vuur. Dus wat kon OLED doen om relevant te blijven? Het antwoord was de introductie van de microlens-array-technologie (MLA).
MLA: redder in nood van traditionele OLED TV's
Kort gezegd, wijst MLA-technologie op het gebruik van miljoenen microscopische lenzen die boven een OLED-paneel zitten om de helderheid te verbeteren ten opzichte van gewone W-OLED panelen. Om een paar getallen te noemen: er kunnen meer dan 5.000 lenzen op een enkele OLED-pixel worden geplaatst, wat betekent dat er in een OLED TV van 77 inch in totaal 42,4 miljard lenzen zijn. Dit zou in theorie extra helderheidsniveaus toevoegen aan W-OLED-panelen om QD-OLED in te halen.
MLA zou moeten leiden tot helderdere OLED TV's, maar is dat ook echt gebeurd? Gelukkig konden we dit jaar twee tv's testen die zowel OLED- als MLA-technologie gebruiken, met name de LG G3 en Panasonic MZ2000. We kunnen daarom uit eigen ervaring bevestigen dat het wel degelijk een verschil maakt.
Toen we de piekhelderheidsniveaus van de Samsung S95C controleerden, kwam het resultaat uit op 1.400 nits bij een HDR-venster van 10%, aanzienlijk helderder dan welke gewone OLED dan ook. Toen we de LG G3 en Panasonic MZ2000 analyseerden op hetzelfde 10% HDR-venster, behaalden ze resultaten van respectievelijk 1.449 en 1.480 nits. Hoewel dit geen enorm verschil is, was het symbolisch gezien enorm: QD-OLED werd verslagen op vlak van piekhelderheid. Zelfs op een schermvullend (100%) wit HDR-venster scoorde de Panasonic MZ2000 hoger dan de Samsung S95C, met een score van 280 nits tegenover 265 nits. De LG G3 haalde een lager resultaat van 219 nits, maar dit is nog steeds een goed resultaat voor een normaal OLED-paneel.
Nog belangrijker: wat deed dit voor het beeld zelf? De LG G3 is bijvoorbeeld 300 nits helderder dan de LG G2, maar dat zegt niets over de beeldkwaliteit. In de praktijk zijn kleuren dynamischer en levendiger, terwijl het contrast en de zwartniveaus nog dieper zijn. In besneeuwde scènes op de Spears & Munsil UHD Benchmark Blu-ray waren de witte kleuren oogverblindend dankzij de extra kracht van MLA.
De Panasonic MZ2000, waarvan we een levensecht beeld verwachtten met accurate texturen en diepte, had niet alleen dit, maar nu ook verbluffende, heldere kleuren die van het scherm spatten. We bekeken scènes uit Star Wars, waarin lightsabers en lasers van X-Wings en stormtroopergeweren er nog beter uitzagen dan we hadden verwacht, met de weelderige rode, groene en blauwe tinten die oplichtten tegen de zwartniveaus.
Wat brengt 2024?
OLED TV's ontwikkelen zich voortdurend. Ook al hebben W-OLED TV's niet dezelfde voordelen als tv's met QD-OLED en MLA OLED qua helderheid en contrast, ze hebben nog steeds bestaansrecht. We omschreven de LG B3 als underdog van de OLED TV's. Hij gebruikt echter een standaard W-OLED-paneel en weet daarmee een indrukwekkende beeldkwaliteit te leveren. Er zijn natuurlijk nog steeds tv's met OLED EX-panelen, zoals de LG C3 en meeslepende Philips OLED808. Hoewel OLED EX de helderheid van MLA niet kan evenaren, biedt het wel een boost tegenover W-OLED.
De introductie van OLED met MLA als alternatief voor QD-OLED zou zelfs kunnen zorgen voor nog meer betaalbare OLED TV's. Hoewel het leek alsof traditionele OLED TV's op sterven na dood waren, is MLA nu gearriveerd om de boel te redden. De Samsung QD-OLED's waren misschien de sterkste tv's van 2023, maar op basis van de nieuwe tv's die we op CES hebben gezien, kan alles in 2024 veranderen.
Samsung heeft opnieuw sterk ingezet op QD-OLED met de nieuwe Samsung S95D en S90D, terwijl LG vasthoudt aan MLA in combinatie met OLED bij de LG G4. Ook Philips maakt gebruik van MLA-technologie in hun nieuwe tv's en belooft een piekhelderheid van maar liefst 3.000 nits. Het belooft alvast een ware helderheidsstrijd te worden tussen alle tv-producenten.
