In 2024 introduceert Samsung zijn eerste OLED TV's kleiner dan 55 inch, als onderdeel van de Samsung S90D-serie. De 48-inch TV zal niet het heldere QD-OLED paneel gebruiken van de Samsung S90C, maar zal in plaats daarvan hetzelfde soort OLED paneel gebruiken dat je in de OLED's van LG vindt. En zoals bij alle Samsung-tv's, ontbreekt ook bij deze modellen Dolby Vision HDR, wat ons echt zorgen baart, omdat het grootste voordeel van Dolby Vision is dat HDR er geweldig uitziet op minder heldere schermen.
Na wat tijd doorgebracht te hebben met de 48-inch Samsung S90D, zagen we dat die zorgen onnodig waren. Niet alleen voelen de beelden helder en kleurrijk aan, het scherm lijkt uitdagende HDR-scènes goed aan te kunnen en biedt zelfs indrukwekkend geluid. Gezien de andere specificaties lijkt het erop dat dit een zeer sterke concurrent kan zijn voor de beste 48-inch tv's.
Toen we Alien aanzetten, konden we meteen zien dat de tv veel talent heeft voor nuance in donkere scènes. Als Kane naar het donkerste dieptes van het buitenaardse ruimteschip afdaalt, zijn de delen die diepzwart moeten zijn ook echt zo zwart (zoals je zou verwachten van een OLED), maar je kunt subtiele, zeer donkere textuur zien in de gebieden bij de lichtvlekken.
Over de lichtpatronen gesproken, de 48-inch Samsung S90D voelde zeker helder genoeg aan om HDR van hoge kwaliteit te leveren. Maar we hebben al gehoord dat de kleinere modellen in de LG C4 OLED TV van dit jaar helderder zullen zijn dan voorgaande jaren en aangezien Samsung hetzelfde scherm gebruikt, vermoeden wij dat deze even helder is.
Geen Dolby Vision, geen probleem?
We maakten ons echt zorgen over het ontbreken van Dolby Vision op deze tv, maar we hebben er een aantal bijzonder uitdagende HDR-video's tegenaan gegooid om te proberen de tekortkomingen aan te tonen, en het lijkt erop dat onze zorgen onterecht waren.
Eerst wat achtergrondinformatie over waarom Dolby Vision belangrijk is en waar we ons in eerste instantie zorgen over maakten. Wanneer films worden gemastered, worden ze geperfectioneerd voor een bepaalde helderheid. Dit kan oplopen tot 10.000 nits, hoewel 1.000 nits het meest gebruikelijk is voor homevideo's. Dat wil het volgende zeggen: als je een video hebt die is gemastered voor 1.000 nits en deze afspeelt op een scherm met een helderheid van 1.000 nits, dan zie je de HDR van de video zoals deze is bedoeld.
Dus wat gebeurt er als je een video afspeelt die is gemastered voor 1.000 nits op een tv met een maximale helderheid van ongeveer 700 nits (vermoedelijk het maximum van deze Samsung-tv)? Het volledige HDR-bereik moet worden gecomprimeerd tot een kleiner bereik en dit proces wordt tone mapping genoemd.
Tone mapping kan op een slimme of domme manier uitgevoerd worden. De domme versie zou zijn om alles boven een bepaald HDR-niveau te comprimeren tot het maximum dat de tv aankan. Dit resulteert in veel verloren nuance in highlights, dus wat bijvoorbeeld een gedetailleerde wolk zou moeten zijn, wordt gewoon een grote, witte veeg zonder textuur.
De slimme aanpak is om de helderheid van tonen over het hele bereik naar beneden bij te stellen, maar het is makkelijk om dit verkeerd te doen. Dan eindig je bijvoorbeeld met verloren details in donkere tonen of verlies je overtuigende highlights. De meest geavanceerde verwerking kan de tone mapping op verschillende delen van het scherm tegelijkertijd aanpassen om deze problemen te voorkomen.
Een groot voordeel van Dolby Vision, HDR10+ (dat door de Samsung S90D wordt ondersteund, maar minder vaak wordt gebruikt) en HDR-formaten is dat ze tone mapping-data bevatten om resultaten te garanderen die dichter bij de bron liggen. Daarom hebben we het altijd zo belangrijk gevonden om Dolby Vision op de beste OLED TV's te hebben, omdat de meeste modellen nog steeds moeite hebben om 1.000 nits helderheid te halen. De meerderheid met daarom tone mapping uitvoeren bij HDR-inhoud.
Uit onze ervaring tot nu toe blijkt dat de tone mapping op de Samsung S90D zo goed is dat Dolby Vision niet nodig is. We hebben dit getest met dezelfde video die werd weergegeven in 10.000-nit HDR10 (waarvoor agressieve tone mapping nodig is), 1.000-nit HDR10 (waarvoor zachtere tone mapping nodig is) en 10.000-nit HDR10+ (waarbij de tone mapping wordt verwerkt door het HDR-formaat voor de beste resultaten). Het verschil tussen alle drie was minimaal. Niet helemaal afwezig, want de 10.000-nit HDR10-video had iets meer uitgewassen witte tinten in moeilijke omstandigheden (zoals scènes met sneeuw), maar dichtbij genoeg om onze zorgen over dit aspect van de tv's weg te nemen.
Uiteraard is dit nog niet ons definitieve oordeel nog, want daarvoor moeten we meer tijd doorbrengen met de tv. Idealiter vergelijken we het met de LG C4 van hetzelfde formaat die wél Dolby Vision ondersteunt, aangezien ze dezelfde onderliggende schermtechnologie gebruiken. Maar tot nu toe lijkt het ontbreken van Dolby Vision helemaal geen probleem te zijn.
Hij klinkt zelfs goed
We waren ook onder de indruk van het geluid van de tv. Hij heeft geen fancy luidsprekers rond de rand zoals de grotere S90D-modellen, Samsung S95D en Samsung QN90D. Het geluid heeft wel een indrukwekkende hoogte, stevige diepte en een verrassend dynamisch bereik met de Amplify-modus, terwijl het nog steeds vrij natuurlijk aanvoelt. Het heeft niet veel breedte, maar dat is te vergeven.
Andere nuttige informatie die je moet weten over de Samsung S90D is dat hij een 144Hz-scherm heeft, met ondersteuning voor 4K/120Hz en 4K/144Hz gaming op alle vier de HDMI-poorten, evenals variabele refresh rate en auto low latency modus. Het Game Bar-menu van Samsung maakt het ook gemakkelijk om de instellingen aan te passen.
Samsungs nieuwe processor is ook aanwezig en ondersteunt een draadloze verbinding met bepaalde Samsung Dolby Atmos-soundbars en Samsung Q-Symphony om zijn luidsprekers te combineren met die van een compatibele Samsung-soundbar.
