Microsoft, we moeten praten. Het is geen geheim dat jullie willen dat iedereen naar Windows 11 updatet. Windows 10-gebruikers krijgen op verschillende manieren reminders die hen aanzetten om te updaten en te controleren of hun pc in aanmerking komt. Dit moet stoppen.
Een eerste struikelpunt is dit: Windows 11 vereist een Trusted Platform Module 2.0, wat een specifieke chip op het moederbord van je laptop of desktop is die verbeterde beveiligingsfuncties mogelijk maakt. Geen TPM 2.0? Geen Windows 11. Technisch gezien kan je met een paar omwegen upgraden naar Windows 11 zonder TPM 2.0, maar dat raden we niet aan.
Is die verbeterde beveiliging goed? Ja, maar het betekent in de praktijk dat veel oudere computers letterlijk geen Windows 11 kunnen draaien. Mijn oude gaming laptop die ik in de zomer van 2018 had gekocht, heeft bijvoorbeeld geen TPM 2.0, terwijl hij wel nog prima werkt. Nu het end of life van Windows 10 nadert (het moment waarop er geen updates meer komen vanuit Microsoft), zullen gebruikers gedwongen worden een nieuwe pc te kopen als ze een up-to-date en veilige versie van Windows willen. Als Microsoft niet snel iets verandert, kan dat voor problemen zorgen.
Tijd voor verandering
Windows verandert continu, van een bescheiden begin als MS-DOS-interface halverwege de jaren tachtig tot geliefde versies als Windows XP en 10 (en alom geprezen versies als Vista en RT). Door de jaren heen is er lang sprake geweest van een "definitieve" versie van het besturingssysteem. Deze versie van Windows zou ontworpen zijn om "eeuwig" mee te gaan en voortdurend updates blijven ontvangen.
In zekere zin willen degenen die op zoek zijn naar deze ultieme Windows-versie dezelfde ervaring die macOS-gebruikers krijgen: een besturingssysteem dat gewoon continu gratis updates krijgt met nieuwe functies, zelden helemaal verandert en geen (verborgen) advertenties heeft. Natuurlijk is het niet zo eenvoudig voor Microsoft. Apple heeft volledige controle over zowel de software (macOS) als de hardware (MacBooks, iMac...), terwijl Microsoft ervoor moet zorgen dat Windows werkt op een vrijwel onbeperkte keuze aan pc's en laptops van verschillende fabrikanten. Toch zou het hoe dan ook eenvoudig moeten zijn om advertenties uit Windows te houden, maar dat is niet gebeurd...
Uiteindelijk hoeft Microsoft niet steeds volledig nieuwe versies van Windows te maken. De reden is simpel: pc- en laptopfabrikanten moeten Microsoft betalen als ze een apparaat met een nieuwe Windows-versie willen maken. Grote updates zijn onvermijdelijk en er zullen altijd gebruikers zijn die een nieuw toestel moeten kopen om te upgraden, zoals met het TPM 2.0-probleem. Toch kan deze manier van werken niet oneindig lang blijven duren.
Uit het raam ermee
Privégebruikers zijn niet eens de doelgroep met de meeste problemen. In bepaalde sectoren, waaronder gezondheidszorg, is het niet zo vanzelfsprekend om van de ene op de andere dag alle apparatuur te updaten naar Windows 11. Veel organisaties maken gebruik van Windows 10 en hebben specifieke programma's die daarvoor geoptimaliseerd zijn. Het komt in de praktijk vaker voor dat je denkt dat bepaalde (medische) apparatuur nog draait op Windows 7 of in uitzonderlijke gevallen zelfs Windows XP.
Uit een onderzoek van Kaspersky uit 2021 blijkt dat 73% van de zorgverleners wereldwijd nog steeds apparatuur met een verouderd besturingssysteem gebruikt voor medische doeleinden. Nu gaat het hier niet alleen om Windows-computers, maar het is een pijnlijk hoog cijfer. Een recenter onderzoek van Cynerio gaf aan dat 80% van de beeldverwerkingsapparaten nog steeds gebruik maakt van besturingssystemen die officieel al de end of life status hebben en nu niet meer worden ondersteund, zoals Windows 7 en XP.
De gezondheidszorg is slechts één sector. Vooral in sectoren en landen waar financiering voor hardware- en software-upgrades vaak niet direct beschikbaar is, is dit een probleem. Een besturingssysteem gebruiken dat niet meer wordt ondersteund, kan leiden tot allerlei problemen, onder andere op vlak van beveiliging en compatibiliteit. Het is niet dat deze organisaties niet willen upgraden, het is dat ze het letterlijk niet kunnen... toch niet zonder eerst een flinke som geld uit te geven om de hardware volledig te vervangen.
Advertenties in overvloed
Tot slot moet er een einde komen aan de stroom aan updates die Windows 11 op een of andere manier steeds instabieler maken. Advertenties, bugs, vervelende meldingen, Copilot dat serieus wordt opgedrongen, iedereen heeft er genoeg van. Ik heb zelf de functie ingeschakeld waardoor ik meteen de nieuwste Windows 11-updates krijg zodra die beschikbaar zijn. Tot nu toe heeft dit al gezorgd voor mijn WiFi-drivers die meermaals verdwenen tot ik mijn laptop opnieuw opstartte, mijn printer die niet meer printte en de Xbox-app die weigert weg te blijven uit mijn taakbalk.
Windows 11 voelt aan als een soort noodzakelijk kwaad dat bij elke pc en laptop zonder Apple-logo hoort. Microsoft kan in theorie op elk moment zeggen: "Dit is Windows 12 en dit zijn de minimumvereisten die je systeem moet hebben om te upgraden, over twee jaar updaten we Windows 11 niet meer, succes!" Dat is wat er met de overstap van Windows 10 naar Windows 11 is gebeurd en het zou zomaar nog eens kunnen gebeuren. Dat is allesbehalve geruststellend.
Zelfs Windows 10 is niet veilig. Op dit moment neem ik het je niet kwalijk als je uitkijkt naar het end of life, zodat Microsoft er definitief af blijft. Windows 11 is geen baanbrekende update en Copilot is echt niet zo nuttig als Microsoft beweert.
Ik rond af met deze vergelijking: stel je voor dat je een auto koopt. Het is een goede auto, hij rijdt prima en heeft geen grote problemen. Een paar jaar later komt er een nieuw model uit en elke ochtend, waar je ook parkeert, stuurt de verkoper iemand om een flyer op je voorruit te plakken met reclame voor die nieuwe auto. Af en toe halen ze ook een klein onderdeel van je huidige auto weg, zoals een ruitenwisser of een schroefje. Het hele punt: je wilt de nieuwe auto niet en misschien kun je hem ook niet betalen.
Ik wil gewoon een besturingssysteem dat goed werkt en niet om de vijf jaar verouderd is. Is dat echt zoveel gevraagd, Microsoft?
