Hoe belangrijk is HDR (High Dynamic Range) nou eigenlijk op tv's? Voor het geval je niet echt weet wat het is: HDR is een type metadata dat jouw tv de mogelijkheid geeft om een verbeterd contrast en een breder aanbod aan kleuren weer te geven vergeleken met content in SDR (Standard Dynamic Range). HDR zal je vooral als optie tegenkomen op 4K Blu-rays, bij het streamen van films en series in 4K en bij de huidige generatie van (AAA-)games. Het meest gangbare HDR-format is HDR10 en daarna volgen de geavanceerdere Dolby Vision- en HDR10+-formats.
Van die laatste twee formats is Dolby Vision duidelijk het meest populair (al bieden steeds meer diensten nu ook HDR10+-ondersteuning) en dit format wordt dan ook ondersteund door sommige van de beste tv's van merken zoals LG, Sony, Panasonic, Hisense, TCL en Philips. Samsung biedt op zijn tv's geen ondersteuning voor Dolby Vision, maar wel voor HDR10+.
Wat doet Dolby Vision precies?
Laten we eerst maar even wat dieper ingaan op wat Dolby Vision precies doet. In tegenstelling tot HDR10, wat gebruikmaakt van statische metadata om je display te vertellen hoe het content moet weergeven (gebaseerd op de maximale helderheid van het scherm), gebruikt Dolby Vision dynamische metadata. Een tv met ondersteuning voor dit format kan hierdoor de helderheid, kleurweergave en het contrast aanpassen per scène om het beeld te optimaliseren.
Dolby Vision maakt ook gebruik van een 12-bit kleurdiepte en biedt ondersteuning voor een helderheid tot 10.000 nits. HDR10 maakt gebruik van een 10-bit kleurdiepte en ondersteunt een maximale helderheid van 4.000 nits.
Verder is recentelijk de komst van Dolby Vision 2 aangekondigd en hoewel we tot nu toe alleen nog maar demo's hebben gezien, lijkt Dolby Vision 2 deels dankzij zijn focus op helderheidsoptimalisatie een mooie stap voorwaarts.
Star Wars: The Last Jedi
We begonnen onze test met een 4K-stream van Star Wars: The Last Jedi via Disney+ en focusten ons voornamelijk op de scène met het gevecht in de troonzaal. De LG B5 stond hierbij in zijn 'Dolby Vision Cinema Home'-modus en de Samsung S85F stond in zijn 'HDR Movie'-modus.
Tijdens het testen werd het vrij duidelijk dat de B5 met zijn Dolby Vision-beelden een beter contrast en diepere zwartwaardes weet te bieden. Een schaduw over Rey's gezicht van een lamp aan de zijkant zag er veel dieper uit en toonde een groter contrast. Het beeld zag er bij de S85F in HDR10 feller uit, waardoor de huid van Rey er wat bleker uitzag.
Qua kleurweergave zagen de rode tinten van de muren, de uniformen van de bewakers en de lightsabers er veel levendiger en rijker uit op de B5. De kleuren zagen er op de S85F weer feller uit. Highlights zoals het lichtgevende gedeelte van de lightsabers, zagen er hier dan wel weer levendiger uit. Op beide tv's zagen kleuren er overigens wel natuurlijk uit. De B5 zag er over het algemeen misschien net iets beter uit dankzij zijn diepere zwartwaardes, maar allebei de tv's leverde hier erg mooie beelden.
Toen we deze scène op beide tv's afspeelden in hun Filmmaker-modi, zagen we meteen duidelijk hoeveel werk de Movie-modus van de S85F eigenlijk wel niet deed bij de voorgaande test. In de Filmmaker-modus gingen de helderheid en het contrast erop achteruit. Beelden zagen er niet meteen slecht uit, maar het Dolby Vision-beeld op de B5 zag er wel duidelijk aantrekkelijker uit.
The Batman
The Batman is een 4K Blu-ray die we vaak gebruiken als een flinke uitdaging voor tv's. De lage helderheid bij deze film maakt het een lastige film om goed weer te geven voor veel tv's. De 4K Blu-ray van de film biedt ook ondersteuning voor Dolby Vision, dus we waren benieuwd om te zien hoe hij eruit zou zien op beide displays.
Met de tv's in de wat donkerdere Filmmaker-modus werd het weer snel duidelijk dat de B5 accuratere zwartwaardes weet te bieden, plus een krachtiger contrast. Er was simpelweg een breder bereik te zitten tussen de lichte tinten van lampen en fakkels en de donkere omgevingen in de metroscène en de scène in het huis van burgemeester Mitchell. Schaduwen zagen er op de S85F soms iets grijzer uit. Beide tv's toonden wel mooi gedetailleerde schaduwen. Foto's op de donkere muren waren op beide schermen goed te zien.
Toen we de tv's in hun normale filmmodi zetten (Dolby Vision Cinema Home voor de B5 en HDR Movie voor de S85F), wist de 'HDR tone mapping' van de S85F het beeld toch wel te verbeteren. Het contrast zag er sterker uit en ook zwartwaardes zagen er dus dieper uit, waardoor de tv dichter in de buurt kwam bij de Dolby Vision-beelden van de B5. Toch bood de B5 nog steeds een iets betere beeldkwaliteit en hij toonde goed hoe effectief Dolby Vision is bij The Batman.
Ready Player One
De volgende film die we hebben afgespeeld was Ready Player One. Dit is een film met een combinatie van kleurrijke animatie en live action beelden. Toen beide tv's weer in hun Filmmaker-modi stonden, was het grootste verschil dit keer duidelijk de helderheid. Ondanks het feit dat de gemeten helderheden niet veel van elkaar verschilden, zagen beelden er op de S85F toch wat doffer uit. Kleuren zagen er ook gewoon niet zo levendig uit als op de B5. De rode koplampen en gouden munten in de race aan het begin van de film zagen er veel levendiger uit op de B5.
Toen we opnieuw naar de Movie-modi overschakelden, zag het beeld van de S85F er weer veel feller uit, zagen kleuren er levendiger uit en vertoonden texturen ook meer details. De zwartwaardes waren nog steeds dieper op de B5, waardoor texturen er iets meer 3D-achtig uitzagen.
Spears & Munsil UHD Benchmark 4K Blu-ray
Voor onze laatste vergelijking gebruikten we demobeelden van de Spears & Munsil UHD Benchmark 4K Blu-ray. Er zijn verschillende HDR-opties die je kan selecteren bij deze 4K Blu-ray en wij hebben de Dolby Vision-optie met 10.000 nits geselecteerd. Deze beelden zijn natuurlijk een vrij extreem voorbeeld, want de maximale helderheid die je gemiddeld zal tegenkomen in de echte wereld bij films en series op een tv is ongeveer 4.000 nits.
Met beide tv's in hun Filmmaker-modi waren de resultaten redelijk gemixt. Bij kleurrijkere scènes, zoals een scène met een oranje vlinder die zijn vleugels opent, kwam het beeld van de S85F erg dicht in de buurt van dat van de B5. Die kleur zag er wel iets meer vervaagd uit op de S85F, maar nog steeds redelijk waarheidsgetrouw. Details zoals de zwarte stippen op de vleugels en het lichaam van de vlinder werden goed behouden.
Het meest verrassende en extreme voorbeeld van het verschil tussen Dolby Vision en HDR10 op de tv's was een beeld van een aantal paarden in een besneeuwd veld. Niet alleen zag de witte kleur van de sneeuw er wat doffer uit op de S85F, maar de details in de achtergrond van de scène, zoals heuvels en huizen, verdwenen vrijwel volledig. Op de B5 zag deze scène er gewoon uit zoals verwacht, met meer dan genoeg diepte en details.
Andere scènes van deze disk toonden een vergelijkbaar verlies van details op de S85F. Wisselen naar de Movie-modus hielp wel wat, maar uiteindelijk was er geen gigantisch verschil tussen deze modus en de Filmmaker-modus, vooral bij die beelden van de paarden in het besneeuwde veld.
Mis je dan echt iets als je geen Dolby Vision hebt?
Dus, als je ervoor kiest om een van de beste Samsung-tv's in huis te halen, mis je dan echt iets? Aan de hand van onze tests kunnen we zeggen dat het nogal afhangt van de content die je bekijkt. Bij het weergeven van streams van content met Dolby Vision-data ging de S85F nog steeds goed om met kleurrijke scènes. Hij mistte nog wel wat diepte vergeleken met de LG B5. Bij 4K Blu-rays zag de B5 er wel duidelijk superieur uit. Texturen waren scherper, het contrast was sterker, de kleuren waren levendiger en bij Ready Player One was de helderheid ook merkbaar hoger.
Wat ook duidelijk werd in onze tests, is dat de specifieke beeldmodus die je gebruikt erg belangrijk is. De Filmmaker-modus heeft meestal onze voorkeur voor tests vanwege zijn accuraatheid. Bij de S85F was echter de Movie-modus heel erg behulpzaam dankzij zijn uitstekende tone mapping. In die modus kwam hij veel dichter in de buurt van de B5 en soms voelde het zelfs alsof Dolby Vision niet echt veel verschil maakte. Over het algemeen vinden we Dolby Vision-ondersteuning wel een belangrijke feature. De beeldverwerking van Samsung-tv's kan echter goed compenseren voor het gebrek aan Dolby Vision.
