Afgelopen week was ik op vakantie op Ibiza. Vanuit ons hotel wandelde ik dagelijks richting het centrum van San Antoni de Portmany, zo’n drie kilometer heen en drie kilometer weer terug, vaak meerdere keren per dag. Ik had mijn Huawei Watch GT6 Pro om en was benieuwd hoeveel stappen en calorieën ik in al die tochten zou verzamelen. Alleen was ik een cruciaal detail even vergeten: het registreerde mijn hartslag niet waardoor de automatische workoutdetectie ook niet werkte.
Mijn tattoo sleeve zorgt ervoor dat ik geen metingen krijg. Eenmaal op mijn rechterpols, de pols zonder inkt, werkte alles weer perfect. De sensor kan blijkbaar niet door de inkt van mijn linkerarm heen meten en dit is niet de eerste keer dat zoiets gebeurde. Het is iets waar verrassend weinig mensen van op de hoogte zijn: sommige smartwatches werken simpelweg niet goed op getatoeëerde huid. En dat is niet alleen een probleem voor Huawei.
Waarom je smartwatch soms letterlijk niets ziet
De meeste smartwatches gebruiken optische hartslagsensoren op basis van photoplethysmografie (PPG). Daarbij schijnen kleine LED-lampjes (meestal groen en dat zie je ook als je het horloge neerlegt op je nachtkastje) licht in je huid. De sensor meet vervolgens hoeveel van dat licht wordt teruggekaatst. Op basis van die veranderingen in reflectie berekent het horloge je hartslag, bloedzuurstofgehalte, stressniveau of zelfs je slaapfasen.
Het is een slimme en vooral moeiteloze technologie, maar het heeft één fundamenteel zwak punt: deze technologie vertrouwt volledig op licht. En dat licht raakt verstoord door donkere pigmenten, dichte inktlagen en soms zelfs door glanzende of verzadigde oppervlakken.
Tattoo-inkt absorbeert het licht in plaats van het te reflecteren, waardoor de sensor simpelweg te weinig signaal krijgt om betrouwbare data te verzamelen. In de praktijk denkt je smartwatch dan dat hij niet wordt gedragen met als gevolg dat hij stopt met meten of helemaal niets registreert.
Wat deze kwestie extra interessant maakt, is hoe sterk de prestaties verschillen per merk. Mijn Garmin Instinct Crossover heeft geen enkel probleem met mijn sleeve. Ook de goedkopere Garmin Forerunner 165 van mijn vriendin kon zonder moeite mijn hartslag oppikken, iets wat ik eerlijk gezegd niet verwachtte.
Maar bij Huawei (GT6 Pro, GT5 Pro, Watch Fit 4 Pro) ging het compleet mis. Hetzelfde geldt voor modellen van Polar, Amazfit, Oppo en OnePlus die ik eerder heb getest. Online kom je bovendien talloze berichten tegen van gebruikers met Apple Watches of Samsung Galaxy Watches die exact hetzelfde probleem ervaren.
Er is dus geen eenduidige lijn: sommige sensoren zijn gewoon beter afgestemd op variatie in huid, pigment en inkt dan andere. Garmin lijkt zijn algoritmes en lichtintensiteit beter te kalibreren, terwijl andere merken duidelijk moeite hebben om door donkere oppervlakken heen te meten.
Toch zie je ook online genoeg berichten over mensen die problemen hebben met Garmins, en wellicht heb ik gewoon geluk met de Garmins die ik heb getest. Hoe dan ook, het is en blijft een dingetje.
Moeilijk op te lossen
PPG-sensoren zijn al jaren de standaard in wearables omdat ze compact, zuinig en betaalbaar zijn. Maar het basisprincipe, licht dat door de huid wordt gestuurd en deels wordt teruggekaatst, is meteen hun beperking.
Om donkere huid of inkt te compenseren, verhogen fabrikanten soms automatisch de lichtintensiteit van de LED’s. Dat helpt deels, maar lost het probleem niet structureel op. De golflengte van het gebruikte licht bepaalt hoe diep het doordringt in de huid, en donkere inktlagen blokkeren dat effect bijna volledig.
Fabrikanten weten al jaren van dit probleem. Apple heeft het in 2015 al erkend, en ook bedrijven als Samsung hebben sindsdien kleine aanpassingen gedaan aan hun algoritmes. Toch blijft het resultaat inconsistent. Er is simpelweg geen universele oplossing zolang wearables op deze technologie vertrouwen.
Er zijn "oplossingen", maar ze zijn niet ideaal
Confirmed tattoo fix! Epoxy Bottlecap Sticker Fixed 100% of Issues on my Series 7 from r/AppleWatch
Op Reddit en andere social media duiken allerlei workarounds op. De populairste is de epoxy-sticker: een doorzichtig, bolvormig laagje dat je over de sensor plakt om het licht beter te verspreiden. Dat kan de meting verbeteren, al werkt het niet bij iedereen even goed. Ook medische tape kan helpen om polsdetectie te forceren, maar het verstoort soms andere functies zoals ECG- of lichaamssamenstellingsmetingen.
Een andere optie is om een borstband te gebruiken en te koppelen voor hartslagmeting. Die werkt op basis van elektrische signalen (ECG) in plaats van licht, en is daardoor veel nauwkeuriger. Sommige bedrijven, zoals Polar en Garmin, bieden vaak bundels aan waar standaard een borstband bij zit. Alleen is zo’n band minder comfortabel en niet geschikt voor 24/7 gebruik.
Wie liever iets discreets wil, kan kijken naar smart rings zoals de Samsung Galaxy Ring. Die meten via de vingers, waar de huid meestal lichter is en minder pigment bevat. Maar smart rings zijn prijzig, en missen veel functies van volwaardige smartwatches. Als je daarnaast ook nog je vingers hebt getatoeëerd, kom je al snel de gebruikelijke problemen tegen.
Wat betekent dit voor jou?
Als consument verwacht je dat een smartwatch gewoon werkt, ongeacht wie je bent of hoe je eruitziet. Dat is tenslotte het hele idee achter wearables: ze moeten zich aanpassen aan jou, niet andersom. Maar de realiteit is anders.
Daarom loont het om vóór aankoop goed te testen of een smartwatch daadwerkelijk met jouw huid overweg kan. Dat betekent letterlijk: het horloge omdoen en kijken of de hartslagmeting direct wordt opgepikt. Duurt het lang of komt er geen signaal, dan is de kans groot dat het in dagelijks gebruik ook problematisch zal blijven. De ene sensor is immers de andere niet. Garmin heeft duidelijk een voorsprong op merken als Huawei, Polar en Amazfit, die vaker moeite hebben met getatoeëerde of gepigmenteerde huid, en toch kan het zo zijn dat jouw huid beter reageert op die andere merken, want wellicht heb ik gewoon geluk met Garmin-horloges.
Werkt het alsnog niet goed, dan bestaan er enkele noodoplossingen, maar deze oplossingen zijn echt niet perfect. Voor wie echt nauwkeurige hartslagdata wil, is een borstband met ECG-sensor nog steeds het betrouwbaarst. Die werkt via elektrische signalen in plaats van licht, en kan vaak draadloos gekoppeld worden aan je smartwatch.
Tot slot: laat je niet misleiden door marketingpraatjes over “next-gen sensoren” of “AI-trucjes”. In de praktijk blijft de technologie beperkt door hoe licht en huid op elkaar reageren. Tot het moment dat de technologie achter deze sensoren veranderen, moet je opletten.
