TechRadar Eindoordeel
Er zijn tegenwoordig allerlei opties voor het uitbreiden van de opslag van je favoriete gaming-apparaat, of dat nou een pc of een console is, maar als je vooral op zoek bent naar zoveel mogelijk opslagruimte voor je geld, dan is deze externe harde schijf van WD Black, de P10 Game Drive, een uitstekende optie. Je kan misschien geen current-gen PS5- en Xbox Series X|S-games direct van de schijf spelen, maar je kan wel (een gedeelte van) je backlog op de harde schijf kwijt en games overzetten naar je interne SSD wanneer je ze nodig hebt. Dankzij de degelijke lees- en schrijfsnelheden van de P10 Game Drive zal dat waarschijnlijk veel sneller gaan dan je games opnieuw downloaden.
Voor
- +
Degelijke lees- en schrijfsnelheid voor een harde schijf
- +
Tot 6TB opslagruimte
- +
Stevige en relatief compacte behuizing
Tegen
- -
Niet snel genoeg om current-gen games te spelen
- -
Alleen USB Micro-B-naar-USB-A-kabel
Waarom u TechRadar kunt vertrouwen
De WD BLACK-producten van Western Digital zijn specifiek gefocust op gaming en het bedrijf biedt dan ook verschillende soorten SSD's en harde schijven (HDD's) aan om de opslagruimte van je gaming-pc of consoles mee uit te breiden.
Nu is deze specifieke gaming-branding misschien wel handig als je bijvoorbeeld op zoek bent naar een nieuwe SSD voor in je PS5, want je kan in dat geval niet zomaar elke SSD gebruiken, maar bij (externe) harde schijven maakt het tegenwoordig niet zo heel veel meer uit welke je kiest om je opslagruimte mee uit te breiden. Deze schijven zijn toch allemaal lang niet zo snel als een SSD en je kan ook geen PS5- of Xbox Series X|S-games direct van een externe harde schijf spelen.
Dat wil niet zeggen dat de WD BLACK P10 Game Drive geen nuttig onderdeel van je gaming-setup kan zijn. Met een maximale opslagruimte van 6TB (voor niet al te veel geld vergeleken met SSD's) kan je hier in ieder geval een groot deel van je games op opslaan. Vervolgens kan je ze overzetten naar je snelle SSD wanneer je ze wil spelen. Ook scheelt deze "Game Drive" qua prijs niet heel veel van een "normale" externe harde schijf, maar biedt hij wel iets hogere lees- en schrijfsnelheden.
WD BLACK P10 Game Drive review: prijs en beschikbaarheid
- Beschikbaar met 2TB, 4TB, 5TB en 6 TB vanaf 105,99 euro
- Beschikbaar in het zwart en roze bij verschillende retailers
De P10 Game Drive is beschikbaar met 2TB, 4TB, 5TB en 6TB aan opslagruimte en in twee verschillende kleuren: zwart en roze. Het 2TB-model heeft een adviesprijs vanaf 105,99 euro, het 4TB-model van 152,99 euro, het 5TB-model van 166,99 euro en het 6TB-model van 201,99 euro. Het valt overigens ook op dat de roze variant steeds minstens een paar euro goedkoper is op de website van Western Digital. Daarnaast kan je sommige modellen inmiddels ook wel goedkoper vinden bij externe retailers, maar de prijzen voor opslag fluctueren vaak.
Voor veel van deze modellen zijn er wel alternatieven te vinden die niet specifiek op gaming gefocust zijn (waaronder van Western Digital zelf) en die dus ook een lagere prijs hebben. Wil je echter de meeste opslagruimte (hier dus het 6TB-model dat wij ook getest hebben)? Dan zijn de meeste alternatieven zeker niet zo compact als deze P10 Game Drive en is het prijsverschil eventueel nog te verantwoorden met de iets robuustere behuizing en snellere lees- en schrijfsnelheden. Op het verschil tussen die snelheden komen we verderop in deze review nog terug.
Heb je per se een Game Drive nodig om de opslagruimte van je pc of console mee uit te breiden? Nee. Maar het prijsverschil met een standaard externe harde schijf is ook weer niet gigantisch en je krijgt er wel het een en ander voor terug. Daarnaast is een externe HDD met een hoge opslagruimte voor naast de interne SSD van je gaming-apparaat waarschijnlijk in de meeste gevallen een goedkopere upgrade.
- Prijs-kwaliteit score: 3,5/5
WD BLACK P10 Game Drive review: specs
Capaciteit: | 2TB, 4TB, 5TB, 6TB |
Afmetingen: | 118,11 x 87,88 x 14,48-23,11 mm (dikte afhankelijk van hoeveelheid opslagruimte) |
Gewicht: | 0,16-0,25 kg |
Sequentiële leessnelheid: | Tot 130MB/s |
Overdrachtssnelheid: | Tot 5Gb/s |
Interface: | USB 3.2 Gen 1 |
Aansluiting: | Micro-B |
Werkingstemperatuur: | 5 tot 35°C |
Werkt met: | Windows, macOS, PS5 (spelen van PS4-games, opslaan van PS5-games), Xbox Series X|S (spelen van Xbox One-games, opslaan van Xbox Series X|S-games), PS4 Pro (of PS4 met softwareversie 4.50 of hoger), Xbox One |
Garantie: | 3 jaar |
WD BLACK P10 Game Drive review: design
- Compact en stevig voor een externe harde schijf
- USB Micro-B-aansluiting
- Gamer-design, maar niet te overdreven
Een externe harde schijf is natuurlijk op dit punt niets nieuws meer en zelfs het relatief compacte 2,5-inch formaat is tegenwoordig redelijk standaard. Qua design onderscheidt de WD BLACK P10 Game Drive zich dan eigenlijk ook alleen van andere externe harde schijven door middel van zijn robuuster ogende (en voelende) behuizing en het typische design dat WD voor zijn game-opslag gebruikt, wat gelukkig ook weer niet te overdreven is.
Dit stevige gamer-design is in dit geval een volledig zwart omhulsel voor de 2,5-inch harde schijf met 'WD_BLACK' in grote witte letters, plus 'P10 Game Drive' en 2,5" HDD in kleinere witte letters op de bovenkant. Ook zit er een klein LED-lampje waarmee de activiteit van de schijf kan worden aangegeven. De behuizing heeft bijna een soort gepantserd design en voelt hierdoor wel iets steviger aan dan de gemiddelde externe harde schijf. Aan de bovenkant vind je een aantal schroefjes waarmee je het omhulsel los kan maken en onderaan vind je vier voetjes die ervoor zorgen dat de harde schijf niet te veel heen en weer beweegt.
De precieze dikte van de schijf hangt af van de hoeveelheid opslagruimte die je kiest, maar zelfs de 6TB-variant is "slechts" 23,11 mm dik. Een externe SSD is natuurlijk nog veel compacter, maar ook deze harde schijf zal bij veel mensen nog wel in hun broekzak passen.
De P10 Game Drive maakt ook nog gebruik van de USB Micro-B-aansluiting die typerend is voor externe harde schijven en kan standaard dus alleen worden aangesloten op USB-A-poorten met de meegeleverde Micro-B-naar-USB-A-kabel. Gelukkig kan je die USB-A-poorten natuurlijk nog steeds wel op je pc en moderne consoles vinden, maar een USB-C-poort en een extra kabel voor USB-C-naar-USB-C zouden onderhand ook wel fijn zijn. De USB Micro-B-aansluiting voelt namelijk een beetje fragiel en achterhaald en veel pc's (en sommige consoles) beschikken tegenwoordig ook over minstens één USB-C-poort.
- Design score: 4,5/5
WD BLACK P10 Game Drive review: prestaties
- USB 3.2 Gen 1 met geadverteerde lees- en schrijfsnelheid tot 130MB/s
- Snelheid tussen 110MB/s en 122MB/s bij bestandsoverdracht
- Trager dan externe SSD, sneller dan "normale" externe harde schijf
Western Digital adverteert bij deze externe harde schijf met een sequentiële leessnelheid tot 130MB/s en een overdrachtssnelheid tot 5Gb/s (USB 3.2 Gen 1). Die leessnelheid is een stuk langzamer dan wat je op een externe SSD tegen zal komen en echt enorm langzaam vergeleken met de interne SSD's in bijvoorbeeld de PS5 en Xbox Series X|S.
Toch merkten we dat deze "Game Drive" wel sneller was dan de "normale" externe harde schijf van 5TB van WD (My Passport) die we ook nog hadden liggen. Hieronder zie je de resultaten van onze CrystalDiskMark-tests voor de P10 Game Drive en qua sequentiële leessnelheid zit hij hier dus iets boven de geadverteerde 130MB/s. Qua sequentiële schrijfsnelheid komt hij ook aardig in de buurt van die 130MB/s. We hebben diezelfde tests een paar keer uitgevoerd op de 5TB My Passport-schijf met sterk wisselende resultaten. De eerste keer kregen we een sequentiële leessnelheid rond de 110MB/s en een sequentiële schrijfsnelheid rond de 90MB/s, maar de tweede keer hadden we te maken met respectievelijk ongeveer 126MB/s en 107MB/s.
Hoe dan ook, de P10 Game Drive is dus wel daadwerkelijk iets sneller en als het prijsverschil niet te groot is op het moment dat je een nieuwe externe harde schijf wil kopen, kan hij het zeker waard zijn als je veel grote bestanden wil verplaatsen tussen deze schijf en de schijf waar je ook echt op gamet.
In de eerste instantie waren de CrystalDiskMark-resultaten overigens veel lager, omdat de P10 Game Drive standaard was geformatteerd voor exFAT in plaats van NTFS. Dat zorgt op een pc voor tragere prestaties, maar NTFS kan bijvoorbeeld weer niet worden gelezen op een PS5. Als je de externe harde schijf als game-opslag voor een van je consoles gaat gebruiken, zal je hem echter toch moeten laten formatteren, maar voor pc is het dus aan te raden om dat ook nog zelf te doen (naar NTFS) als je de hoogst mogelijke snelheden wil.
We hebben de snelheid van de P10 Game Drive natuurlijk ook in de praktijk getest. We hebben de Steam-map voor de game Control, met in totaal 42,8GB aan bestanden, overgezet van onze interne SSD (de 2TB Samsung 990 Pro) naar de WD BLACK P10 Game Drive en weer terug. In beide gevallen zat de snelheid van de overdracht gemiddeld tussen de 110MB/s en 122MB/s en duurde het overzetten van de game dus maar zo'n 5 à 6 minuten. In de afbeelding bovenaan deze categorie zie je een screenshot van de overdracht van de game van onze interne SSD naar de P10 Game Drive.
Hoewel je dus zeker van veel snellere overdrachtssnelheden kan genieten als je voor een SSD kiest, is een P10 Game Drive met een flinke hoeveelheid opslagruimte dus zeker geen slecht idee voor het opslaan van de games in je backlog, zodat je je games niet steeds opnieuw moet downloaden als je ze weer eens opnieuw wil spelen. Het zou bij ons waarschijnlijk toch wel veel langer dan 5 à 6 minuten hebben geduurd om Control opnieuw te downloaden. Voor een harde schijf levert dit model uitstekende lees- en schrijfsnelheden.
We zouden in 2025 niet echt snel meer aanraden om voornamelijk je games ook echt vanaf een externe harde schijf te spelen en bij veel moderne games kan dit ook niet meer. Je oudere PS4- en Xbox One-games kan je dus wel nog gewoon direct vanaf deze schijf spelen. In die situatie zal de P10 ongetwijfeld ook wel voor iets betere laadtijden zorgen dan de gemiddelde externe harde schijf, maar dat verschil zal misschien niet echt merkbaar zijn. We vinden deze schijf dan ook vooral interessant als cold storage voor games uit je backlog.
- Prestaties score: 4/5
Moet je de WD BLACK P10 Game Drive kopen?
Categorie | Opmerkingen | Score |
---|---|---|
Prijs-kwaliteit | Een externe harde schijf is nog steeds een van de goedkoopste opslaguitbreidingen voor je gaming-pc of console, maar je hebt niet per se een duurder gaming-model nodig met een iets hogere overdrachtssnelheid. | 3,5/5 |
Design | De P10 Game Drive is redelijk compact voor een externe harde schijf en voelt ook steviger aan dan de meeste externe HDD's. Micro-B als aansluiting voelt onderhand wel onnodig en achterhaald. | 4,5/5 |
Prestaties | In benchmarks weet hij zijn geadverteerde snelheden te bereiken en in de praktijk komt hij ook erg dicht in de buurt, maar de P10 Game Drive is natuurlijk veel trager dan SSD's en kan veel moderne games alleen nog maar opslaan. | 4/5 |
Koop hem als...
Je een grote backlog hebt
Met deze harde schijf kan je je opslagruimte met maximaal 6TB uitbreiden, dus dat is ideaal voor mensen met een grote gamebibliotheek, of dat nu op een console of pc is. Je zal misschien niet alle games direct van deze schijf af kunnen of willen spelen, maar je kan ze wel klaar hebben staan en relatief snel overzetten naar een snellere SSD als je ze wil spelen.
Je een robuuste externe harde schijf zoekt
We zouden dit niet testen door de P10 op de grond te laten vallen of in extreme omstandigheden te gebruiken, maar deze externe harde schijf voelt wel steviger aan dan de meeste "normale" HDD's. Hij voelt niet aan als goedkoop plastic en blijft dankzij zijn rubberen voetjes ook stevig op zijn plaats staan.
Koop hem niet als...
Je niet de snelste externe harde schijf nodig hebt
Als je vooral extra opslagruimte zoekt om een collectie van wat oudere games op te spelen, dan is de extra snelheid misschien de moeite waard, maar als je je games toch verplaatst naar een interne SSD, dan maakt een iets lagere snelheid niet zoveel uit en kan je misschien beter minder uitgeven aan een externe harde schijf zonder gaming-branding.
Je je moderne games niet steeds heen en weer wil verplaatsen
Een externe HDD is een uitstekende optie voor 'cold storage' van je games, maar als je niet steeds je games wil overzetten tussen je interne SSD en een externe HDD, kan je misschien beter investeren in een extra (interne) SSD voor je pc of console. Daar passen misschien wel minder games op, maar met de juiste SSD kan je wel al je games direct van die SSD spelen.
Cas schrijft het liefst over gaming en alles wat met Samsung te maken heeft. Hij heeft recent zijn Steam Deck ingeruild voor een ASUS ROG Ally, dus ook over gaming handhelds kan hij je alles vertellen.