OLED TV's zijn in opmars, dat valt niet te ontkennen. OLED maakt nu mee wat 4K ongeveer vijf jaar geleden meemaakte, aangezien de technologie niet meer gloednieuw is. Dat zorgt ervoor dat oudere OLED TV's in prijs dalen en daardoor binnen het budget van steeds meer mensen komen. Daar komt bij dat OLED goed onthaald wordt en technologische innovaties ons steeds minder redenen geven om niet voor OLED te kiezen.
Een van de vele redenen om niet voor OLED te kiezen, is het inbranden van het scherm. Dit staat ook wel bekend als beeldretentie, screen burn-in, scherminbranding... Dit wil zeggen dat er bepaalde delen van het scherm een lichte schijn van een element tonen dat te lang statisch in beeld heeft gestaan. De tv aan laten staan met de Netflix-catalogus is bijvoorbeeld geen goed idee want voor je het weet staan er delen van de witte tekst ingebrand. Ook games die bijvoorbeeld een statische kaart in beeld tonen, kunnen je scherm doen inbranden.
Door nieuwe schermtechnologieën is de kans dat je OLED TV zal inbranden kleiner geworden, hoewel we dat niet met 100 procent zekerheid kunnen bevestigen. Soms treedt dit fenomeen pas op na jaren gebruik. We kunnen dus wel zeggen dat de nieuwe LG C3 snufjes heeft om dit te voorkomen, maar we komen misschien pas over een paar jaar te weten hoe goed die in de praktijk werken. Snufjes of niet, er zijn altijd dingen die je zelf kan doen om het risico op een inbranding te voorkomen. Dit zijn mijn vier tips.
1. Luister naar je tv en zet hem uit
Je kan het niet makkelijker maken dan dit: zet je tv geregeld een paar minuten uit. Het klinkt heel idioot, maar het is misschien wel de meest effectieve tip. Wanneer je OLED TV uit staat, ververst hij namelijk de pixels in het scherm en kalibreert hij het geheel opnieuw. Dit geeft de tv ook enkele minuten om op adem te komen en af te koelen.
Afhankelijk van het merk van je OLED TV en hoe modern hij is, word je aangespoord of zelfs gedwongen om de tv even uit te zetten. Als je een recente OLED TV van LG, Philips of Samsung hebt, ben je wellicht bekend met de melding dat je de tv best even uitzet. Als ik bij mijn eigen Philips OLED807 deze melding te vaak negeer, dan zet de tv zichzelf automatisch uit voor een vijftal minuten om het beeld en de pixels opnieuw te kalibreren.
Het is sowieso niet slim om de eerste paar meldingen te negeren, aangezien een OLED TV letterlijk niet meer dan vijf à tien minuten nodig heeft om dit proces uit te voeren. Dat proces zorgt ervoor dat je misschien een paar jaar langer met je tv kan doen zonder dat het scherm zal inbranden. Als je een OLED TV hebt die dit soort melding niet kan geven, stel dan bijvoorbeeld een timer in wanneer je begint te kijken. Zo kan je na twee uur kijken de tv even uitzetten, terwijl jij zelf buiten geniet van wat frisse lucht.
2. Activeer de screensaver en andere features
Hoewel het is aangeraden om je OLED TV uit te zetten als er niet naar kijkt, zijn er situaties waarin dat niet zo vanzelfsprekend is. We zijn allemaal wel eens in slaap gevallen en wakker geworden met deze vraag van Netflix: "Ben je nog aan het kijken?" Dit zijn de momenten waarop elementen, zoals die vraag, kunnen inbranden.
Moderne OLED TV's hebben hier vaak oplossingen voor, onder andere screensavers. Gewoonlijk zijn deze standaard ingeschakeld en je kan dit altijd nakijken in de instellingen. Wanneer je tv dan merkt dat er te lang een statisch beeld getoond wordt, dan switcht hij naar de screensaver. In het geval van een Philips-tv, zal je het Philips-logo te zien krijgen dat van de ene naar de andere plaats springt. Het zou natuurlijk dom zijn om een statisch logo te tonen, aangezien dat dan zou beginnen inbranden.
De modernste OLED TV's (over het algemeen uit 2020 of later) hebben soms nog extra features die het inbranden voorkomen. Er zijn namelijk situaties waarin je geen invloed hebt op statische elementen. Denk aan je health bar in games of het logo van de tv-zender in de bovenhoek van het scherm. OLED TV-producenten hebben software ontwikkeld die hier inbranding tegengaat.
Tv's zoals de LG C3 en Sony XR A95K hebben een feature die statische elementen subtiel van plaats verandert. LG noemt dit Screen Shift, Sony en Samsung noemen dit Pixel Shift en zo heeft elke producent er een eigen naam voor. Door statische delen minuscule verschuivingen te laten maken en/of te dimmen, voorkomt dit dat ze inbranden. Als kijker zal je dit trouwens niet merken tenzij je met een vergrootglas naar de tv kijkt, dus er is geen enkele reden om deze functie uit te schakelen.
3. Pas je gebruik aan op hete dagen
Dit herkennen we vast allemaal. In de zomer worden je telefoon of laptop plots gloeiend heet bij het minste dat je doet. Processoren worden namelijk altijd heet wanneer ze aan het werk zijn en de interne koeling heeft bepaalde grenzen, vooral als het buiten meer dan 30 graden is. Je beseft het misschien niet altijd, maar je tv kan soms net zo heet worden als je laptop of telefoon. Het verschil is natuurlijk dat je de tv niet vasthoudt met je handen terwijl je hem gebruikt (hoop ik).
De reden dat spreken over het inbranden van een OLED TV is omdat dit te maken heeft met hitte. Hoe heter je tv en zijn scherm worden, hoe sneller statische elementen kunnen inbranden. Als je OLED TV in een kamer staat die je kan verduisteren en waar de airconditioning alles koel houdt, maakt het natuurlijk niet uit hoe warm het buiten is. Staat je tv in een ruimte zonder airco waar de hete middagzon erop schijnt, dan denk je beter twee keer na. Probeer in dat geval zeker de gordijnen te sluiten zodat er geen direct zonlicht op de tv schijnt.
Zit je op de een of andere manier in een ruimte met fel zonlicht zonder gordijnen of airconditioning? Dan raad ik in de eerste plaats aan om te investeren in gordijnen of andere verduistering voor je raam. Wat je in dit geval ook kan doen, is de beeldinstellingen aanpassen. OLED TV's staan bekend om hun levendige kleuren en sterk contrast, maar dit zijn net de features die het risico op inbranding verhogen. Je kan daarom altijd de beeldmodi aanpassen naar een zachtere optie in plaats van de felle modi, zoals Vivid.
4. Zet de tv gewoon uit als je niet kijkt
Weet je wat er nog beter werkt dan een screensaver, aangepaste beeldinstellingen en technologieën als Screen Shift? De tv gewoon uitzetten wanneer je niet kijkt. Als je opgebeld wordt en je merkt dat het telefoongesprek lang zal duren, laat je serie of film dan niet op pauze staan. Zet de tv volledig uit, want die paar extra seconden die je nodig hebt om de tv aan te zetten voor je verder kan kijken, zijn niet het einde van de wereld.
Deals op onze favoriete OLED TV's van het moment
