Wie vandaag een nieuwe tv gaat kopen, eindigt heel makkelijk bij een 4K tv. Dat is dan ook niet moeilijk, aangezien je al 4K tv's vindt voor minder dan 500 euro. Als je niet veel van tv's weet, kan je hier heel snel fouten maken en een 4K tv kopen die uiteindelijk niet zo goed is als gehoopt.
De gemiddelde consument ziet dat 4K-label samen met een prijskaartje van minder dan 500 euro en maakt op basis daarvan een keuze. Dat is een keuze die je achteraf duur kan komen te staan, aangezien de ene 4K de andere niet is. Om ervoor te zorgen dat jij de juiste 4K tv in huis haalt, benoemen we hier de grootste valkuilen.
Voor we beginnen: geen paniek, je hoeft geen duizenden euro's uit te geven voor een van de beste 4K tv's, want er zijn daadwerkelijk degelijke goedkope 4K tv's. Je moet gewoon weten waar je op moet letten.
1. Verschillende panelen onderscheiden
Een eerste cruciale verschil tussen verschillende 4K tv's is het soort paneel dat ze gebruiken. Zo zijn er LCD-schermen, OLED-schermen, Quantum Dot-schermen en nog veel meer onderverdelingen per categorie. Het is heel makkelijk om hier door de bomen het bos niet meer te zien, aangezien iets als "Quantum Dot" natuurlijk heel premium klinkt, terwijl dat niet altijd zo is.
Voor we zelfs nog maar beginnen aan een onderscheid tussen deze panelen, moeten we meegeven dat LCD-schermen (en variaties daarop) over het algemeen van mindere kwaliteit zijn. We herinneren ons allemaal die ene aflevering van Games of Thrones wel waarbij het zo donker was dat je niet zag wat er gebeurde. Dit probleem heb je vooral bij LCD-schermen. Die kunnen minder goed om met zwartwaardes, waardoor je zelfs in volledig verduisterde ruimte niet altijd kan zien wat er op het scherm gebeurt.
Nu hebben bepaalde tv-makers trucjes om hun LCD-panelen te verbergen voor de buitenwereld. Samsung doet dat bijvoorbeeld met zijn eigen uitvindingen "QLED" en "Quantum Dot". Zo heb je de duurdere Samsung S95B en goedkopere Samsung Q60B. Beide tv's gebruiken QLED en Quantum Dot-technologie, maar verschillen sterk in prijs. De reden daarvoor zie je wanneer je voorbij de marketingtaal kijkt. De S95B heeft een OLED-paneel en de Q60B een LCD-paneel.
Wanneer je alle LCD-panelen begint uit te sluiten, kom je snel tot de conclusie dat het niet zo eenvoudig is om een goedkope 4K tv met een ander soort paneel te vinden. Zo kosten de goedkoopste OLED tv's makkelijk 1000 euro, wat nu eenmaal niet binnen elk budget past. Als je dat budget wel hebt, raden we je bij deze aan om meteen alle LCD-panelen uit te sluiten en te focussen op OLED-panelen.
2. Slechte upscaling
Een tweede punt dat misschien niet meteen in je opkomt, is upscaling (of opwaardering). Je mag dan wel een 4K tv kopen, maar niet alle content die je kijkt, heeft een native 4K-kwaliteit. Zo heb je alleen native 4K in het duurste abonnement van Netflix, ondersteunt de oude Google Chromecast maximaal 1080p en haalt de Belgische streamingdienst Streamz, die ook content van HBO Max aanbiedt, maximaal 1080p. Wie nog lineair tv kijkt, doet dit eveneens in 1080p. Daar komt bij dat de diensten die wel 4K ondersteunen, je niet altijd 4K geven. Is je internet te traag, dan kan de streaming dienst automatisch naar 1080p gaan.
Wat is dan het hele punt van een 4K tv als de content niet in 4K beschikbaar is? Dat is waar upscaling van belang is. Net zoals je telefoon, laptop en zelfs je wasmachine, heeft een 4K tv een processor. En net zoals bij alle andere producten heb je hier snelle en trage processoren. Je voelt het wellicht al aankomen: goedkope 4K tv's hebben vaak een tragere processor waardoor hun upscaling minder goed is.
De Philips OLED807 geeft je bijvoorbeeld prachtige upscaling zodat content in 480p omgetoverd wordt tot geloofwaardige 4K. Ga je bij de goedkopere tv's kijken, dan zie je vaak teleurstellende upscaling. Zeker als je een grotere 4K tv hebt gekocht, zal dit snel opvallen en je kijkervaring verpesten. Goedkopere 4K tv's die verrassend goed zijn met hun upscaling zijn die van LG. Het merk heeft de goede gewoonte om zijn nieuwe instapmodellen (zoals de A2 OLED) uit te rusten met de flagship beeldprocessor van het jaar daarvoor.
3. Trage software
Iets wat samenhangt met de upscaling, is de hele software-ervaring van de tv. Dezelfde processor die zorgt voor de upscaling, bepaalt ook hoe snel je door de interface kan navigeren. Dit klinkt misschien stom, aangezien je meestal voor je tv zit en niet van links naar rechts door menu's gaat zoals op je telefoon... tot je een film wil zoeken op Netflix en telkens enkele seconden moet wachten voor de ingegeven letter in het zoekveld verschijnt.
Dit is een probleem dat je weliswaar makkelijk kan oplossen door een kleine extra investering van maximaal 50 euro. Dan hebben we het natuurlijk over streaming sticks en dongles, zoals de Google Chromecast. Hoe traag de processor in je tv ook is, de Chromecast werkt op zichzelf en wordt hier niet door beïnvloed. Als je er niets mee in zit om je tv met je telefoon te bedienen, dan is dit een prima oplossing.
4. Onvoldoende (of verouderde) aansluitingen
Tot slot komen we bij het meest onderschatte aspect van een 4K tv en dat zijn de beschikbare aansluitingen. Dan hebben we het voornamelijk over HDMI-aansluitingen. Afhankelijk van hoeveel en welke apparatuur jij in je woonkamer hebt, moet dit punt hoog op je lijstje staan. Er is namelijk niets vervelender dan heel de tijd kabels te moeten wisselen omdat je niet alles tegelijk kan aansluiten. Daar komt bij dat het ook niet ideaal is voor een HDMI-aansluiting zelf als je continu wisselt. Doe je dat te vaak, dan kan dat de levensduur van die HDMI-poort inkorten.
De meeste 4K tv's hebben tegenwoordig minstens drie HDMI-aansluitingen. Daarop kan je bijvoorbeeld één PS5, één Chromecast en één Nintendo Switch aansluiten. Beslis je om achteraf een soundbar te kopen die je met HDMI wil verbinden, dan zit je al met een probleem. Dit is een probleem dat zich vooral voordoet in een huishouden met gameconsoles. Heb je een Chromecast en een soundbar met HDMI, dan heb je alsnog een vrije aansluiting.
Daarnaast is niet alleen het aantal, maar ook het soort HDMI-aansluitingen belangrijk. We gaan even terug naar onze soundbar. Sommige soundbars ondersteunen iets genaamd HDMI (e)Arc. Lang verhaal kort: dit zorgt ervoor dat je de soundbar kan bedienen met de afstandsbediening van je tv en is nodig voor features als Dolby Atmos. Dit is echter iets dat niet standaard ingebouwd is in een HDMI-poort. Heb je een soundbar met HDMI (e)Arc, controleer dan of dit vermeld staat bij de specificaties van de tv.
Tot slot vermelden we voor de volledigheid dat we tv's hebben met een hoger 120Hz refresh rate sinds de introductie van de PS5 en Xbox Series X. Dit wijst op hoe vloeiend het beeld eruit ziet. Dit is enerzijds iets dat het scherm moet ondersteunen en anderzijds iets dat de HDMI-poort moet ondersteunen. De LG OLED C2 had bijvoorbeeld vier HDMI-poorten die allemaal 4K/120Hz ondersteunden. De Philips OLED807 moet het dan weer doen met twee 4K/120Hz aansluitingen. Als je beide nieuwe consoles zou hebben en ook een gaming pc wil aansluiten op je tv, let dan zeker op het aantal HDMI-poorten dat 4K/120Hz ondersteunt.
- Klaar voor een nieuwe tv na dit artikel? Dit is onze lijst met de beste tv's van 2024
