Onze audio-ervaringen van thuis, zijn aan het evolueren. Zowel surround sound als multi-room technologieën hebben de voorbije jaren mooie sprongen gemaakt, en dat met drie belangrijke technologieën: DTS:X, Dolby Atmos en DTS Play-Fi.
De eerste twee daarvan zijn surround sound-technologieën die jouw films en televisiereeksen meer meeslepend dan ooit willen maken. DTS Play-Fi is een overkoepelend multi-room-platform dat verschillende toestellen doorheen meerdere kamers in je huis met elkaar kan verbinden.
Je zal enkele van deze namen vast al wel eens ergens hebben opgemerkt, maar weet je wel echt wat ze juist inhouden, hoe ze werken, en in welke mate ze van elkaar verschillen? Wij leggen ze hier even voor jou uit.
Wat is DTS:X? Het open source maken van next-gen surround sound
Net als zijn rivaal Dolby Atmos is DTS:X een op objecten gebaseerd audioformaat dat geluid op een meer specifieke plaats in de kamer kan plaatsen dan bij alledaagse audio het geval is. In tegenstelling tot zijn rivaal startte het in toestellen voor thuisbioscopen alvorens het in de cinemazalen zelf terecht kwam.
Het heeft hetzelfde doel als Dolby Atmos: om geluid op een meer realistische manier in de kamer te plaatsen zodat het de actie op het scherm nabootst, waardoor je een meer immersieve cinematische ervaring krijgt. De manier waarop het werkt, is echter wel anders.
In plaats van extra speakers te gebruiken (wat bij Dolby Atmos zo is) werkt het met standaard surround sound-systemen. De kans bestaat dus dat je thuis een compatibele setup hebt staan - of het nu 5.1 of 7.1 is. DTS:X ondersteunt ook meer uitgebreide systemen die uit wel 32 speakerlocaties bestaan, en tot een 11.2-kanaalsysteem.
DTS:X gebruikt een open source Multi-Dimensional Audio (MDA)-platform. Net als bij Android kan elke fabrikant dus een systeem ontwikkelen dat met DTS:X compatibel is, zonder dat er iets van toestemming voor gegeven moet worden.
Wat is Dolby Atmos? Breng de bioscoop-ervaring naar je woonkamer
Het eindresultaat van Dolby Atmos lijkt hard op dat van DTS:X, maar de technologie erachter verschilt toch wat.
Om te beginnen zag Atmos het levenslicht in bioscopen en verscheen het pas later in speakers en soundbars in woonkamers. Zowel Atmos en DTS:X zijn surround sound-technologieën gebaseerd op objecten, maar Atmos legt meer nadruk op hoogte. Om echt alle voordelen eruit te halen raadt Dolby je zelfs aan om een speaker op het plafond te installeren.
Dat is natuurlijk niet voor alle gebruikers even praktisch. Gelukkig zijn speakers, soundbars en televisies met een Dolby Atmos-certificering. Zij komen met drivers die naar boven gericht zijn, zodat ze het geluid van het plafond naar jouw oren kunnen kaatsen. Dit zorgt ervoor dat je je in een 'geluidsbel' bevindt. Daardoor klinken overvliegende helikopters en voorbij knallende kogels bijna levensecht.
Atmos-speakers tellen ook in de benoeming van jouw systeem. Dus een 5.1-systeem (met vijf satellieten en een subwoofer) met vier Dolby Atmos-speakers wordt vermeld als 5.1.4. Een 7.1.4-opstelling is echter de referentie voor Dolby Atmos. Dat houdt in dat de tech standaard loopt op een set-up met zeven satellieten, een subwoofer en vier Atmos-speakers.
Voor een diepere kijk op de werking van Dolby Atmos kan je hier onze volledige gids terugvinden.
DTS:X vs Dolby Atmos: wat is beter?
Dit is natuurlijk de hoofdvraag. Op papier heeft DTS:X het voordeel op vlak van audiokwaliteit, omdat het hogere bitrates ondersteunt.
Het is echter niet zo eenvoudig. Dolby beweert dat zijn codecs efficiënter zijn dan die van DTS, en daarom is de geluidskwaliteit vergelijkbaar of zelfs beter bij een lagere bitrate. Hoe dan ook zijn er meerdere zaken om rekening mee te houden dan enkel de audioprestaties.
DTS:X stelt je in staat om manueel geluidsobjecten aan te passen, zodat je het volume van bijvoorbeeld stemmen omhoog kan krikken. Dat maakt het makkelijker om stille dialogen beter te verstaan, wat veel mensen bij actievolle films graag zullen verwelkomen.
DTS:X heeft ook geen officiële eisen op gebied van speakers, dus zolang als de jouwe compatibel zijn (wat al niet geldt voor draagbare speakers met een ingebouwde batterij), kan je ze plaatsen zoals je zelf wilt. Dit gezegd hebbende vinden veel gebruikers de vereisten van Dolby Atmos een handige gids om het meeste uit de technologie te halen.
Dolby Atmos komt ook meer voor dan DTS:X, ondanks het feit dat 90 procent van de markt voor woonkamer-audioproducten de tech ondersteunt. Zowel Netflix als Amazon Prime Video ondersteunen Atmos in plaats van DTS:X. Beide Atmos en DTS:X kan je ook op een reeks DVD's en Blu-rays terugvinden.
In de oorlog tussen DTS:X en Dolby Atmos is er dus geen duidelijke winnaar. Het goede nieuws is dat je ook niet altijd noodzakelijk moet kiezen tussen de twee. Genoeg AV-ontvangers en surround sound-systemen ondersteunen beide technologieën, dus zolang als je de juiste content hebt, dan kan je van hoogkwalitatieve audio genieten, ongeacht de codec.
Wat is DTS Play-Fi? Multi-room zonder verplichtingen
Als je onverwachte audio-apparaten over verschillende kamers van het huis met elkaar wil verbinden voor een multi-room-effect, dan kan DTS Play-Fi je daarbij helpen. Het is een draadloos audio-platform dat wordt uitgegeven naar meerdere hi-fi-merken. Het houdt in dat je niet meer enkel audio-producten van één fabrikant zoals Sonos moet kopen, maar nu al jouw toestellen van meerdere fabrikanten draadloos met elkaar kan verbinden. Het draait wel hoofdzakelijk om 'serieuze' audiomerken zoals McIntosh, Onkyo, Arcam, Klipsch, Polk en Thiel.
Tot de compatibele toestellen behoren onder meer draadloze speakers, stereosystemen, AV-ontvangers, preamps, streamers, mediaservers en meer. Je kan ze allemaal besturen via de Play-Fi-app op jouw Android- of iOS-smartphone, tablet of computer.
De app ondersteunt alle grote streamingdiensten (Spotify, Tidal, Amazon Music, etc.) op Apple Music na. Sommige producten die compatibel zijn met Play-Fi ondersteunen wel AirPlay 2, de draadloze tech van Apple.
DTS Play-Fi ondersteunt MP3, M4A, AAC, FLAC, WAV en AIFF-bestanden tot een 16bit/48kHz-resolutie zonder compressie. Als je ervoor kiest, dan kan je ook bestanden in een hogere resolutie streamen. Met de Critical Listening-modus van de dienst kan je audio in een 24bit/192kHz-resolutie doorsturen via jouw Wi-Fi-netwerk. Die bestanden zullen vrij groot zijn, dus dan loont het om bedrade verbinding in te schakelen om haperingen tijdens jouw favoriete muziek te voorkomen.
Hoeveel toestellen kan je dan juist toevoegen aan jouw netwerk? Zoveel als je maar wil, al raadt DTS een maximum van 32 aan om prestatieproblemen te vermijden. Tot 16 Play-Fi-toestellen kunnen hetzelfde nummer spelen terwijl je door het huis wandelt.
Je kan Play-Fi ook bedienen met je stem dankzij Alexa van Amazon of Siri van Apple.
- Ruimtelijke audio: onze gis voor luidsprekers, koptelefoons en streamingdiensten
