Sony's nieuwe X95L mini-LED TV komt dichter bij OLED-contrast, maar is er nog niet helemaal

Sony's assortiment van 2023 TV's bestaat uit het Sony X95L mini-LED model, evenals een low-end Sony X93L mini-LED model in sommige landen. Sony heeft nog geen prijs of releasedatum bevestigd, maar deze toestellen bevinden zich in het segment onder het vlaggenschip Sony A95L QD-OLED TV en boven de middenklasse Sony X90L full-array LED TV, en zouden in de eerste helft van 2023 op de markt moeten komen om de beste TV's ter wereld uit te dagen.

Wij hadden de kans om de Sony X95L in actie te zien met testbeelden en filmscènes in een directe vergelijking met het gelijkwaardige Sony X95K-model van vorig jaar, en de LG C2 OLED TV, samen met een Sony referentiemonitor (het soort dat in de echte filmproductie wordt gebruikt voor bijna 'perfecte' beelden), die allemaal dezelfde beelden lieten zien.

Het goede nieuws is dat de Sony X95L een geweldige upgrade is ten opzichte van het model van vorig jaar, met extra helderheid die de beelden laten knallen, veel meer detail in donkere scènes, en met een beetje extra scherpte en beweging, gebaseerd op de tijd die we ermee hebben doorgebracht.

Dat zal deels te danken zijn aan de nieuwste generatie XR-beeldprocessor, die een nieuw XR Clear Image-algoritme bevat dat nu de exacte bitrate, resolutie en bron van de video analyseert bij het upscalen, zodat het niet zo'n one-size-fits-all aanpak is om lage-resolutie video te verbeteren.

Het nieuwste XR Backlight Master Drive-algoritme is afkomstig van de processor, zodat deze een groter aantal dimzones in de achtergrondverlichting kan aansturen. Daardoor is de X95L in staat een beter dynamisch bereik te realiseren wanneer lichte en donkere gebieden naast elkaar liggen, en minder blooming (waarbij het licht van lichte gebieden naar donkere gebieden vloeit, waardoor zwarte tinten grijs lijken).

We bekeken alle tv's in hun 'Vivid' modus of een gelijkwaardige modus (met uitzondering van de Sony referentiemonitor) en toch maakte de X95L indruk op ons met hoeveel dichter hij bij de kleurtoon van de referentiemonitor kwam dan het vorige model. We verwachten dat dit nog beter zal zijn in een meer filmvriendelijke modus, maar we zullen moeten wachten op onze volledige review om dat te beoordelen.

De nieuwe Sony X95L is dus in bijna alle opzichten een verbetering ten opzichte van de versie van vorig jaar, maar de vergelijking met de LG C2 OLED ligt gecompliceerder. Zoals iedereen die iets weet over mini-LED en dit soort mid-range OLED schermen zou verwachten, was de maximale helderheid van de Sony veel hoger dan waartoe de LG C2 in staat is.

De gemiddelde helderheid (niet alleen in HDR-highlights) is zoveel hoger bij de mini-LED-tv. Bij een oppervlakkige beoordeling kan dit ervoor zorgen dat het daardoor de betere tv lijkt.

En daar houdt het niet op: de bewegingsverwerking van Sony lijkt superieur en in de scènes die wij zagen was er minder banding in grote kleurblokken, zoals de blauwe lucht. Dit betekent, in het geval van de voorbeelden die wij zagen, dat je een meer realistische en natuurlijke graduatie van kleuren krijgt in het enorme (maar subtiel verschillende) bereik van blauwe tinten waaruit elke opname van de lucht bestaat.

Nogmaals, dit kan variëren afhankelijk van de modus, dus we behouden ons het oordeel voor totdat we het zelf kunnen testen.

Het was echter ook duidelijk dat ondanks de grote verbetering in detail in donkere gebieden, het verliest van OLED op dat gebied. Er was bijvoorbeeld meer textuur in de donkerste gebieden op de C2.

Hoewel de X95L in vergelijking met het oudere model de blooming van de mini-LED-achtergrondverlichting verbetert, is het contrast natuurlijk nog lang niet zo nauwkeurig als wat de zelf-verlichtende OLED-pixels leveren.

De betere helderheid is in veel gevallen een voordeel (vooral als je in een lichte kamer kijkt) en heeft een duidelijke aantrekkingskracht als je het naast OLED bekijkt. Toch leek het beeld van de LG C2 over het algemeen meer op wat we ook op de Sony referentiemonitor zagen.

We keken in een donkere kamer, de optimale manier om een OLED TV te bekijken, dus de C2 was echt in zijn element. In een lichtere kamer was de C2 misschien meer uitgewassen door reflecties en was de Sony A95L beter in staat om het beeld daar doorheen te drukken. Dat is het voordeel van heldere mini-LED TV's.

Qua geluid gebruikt Sony hier een nieuw Acoustic Multi Audio+ systeem, dat iets anders is dan het Acoustic Surface Audio+ dat in de Sony A95L werd gebruikt. Hiermee krijg je niet het scherm als luidspreker, maar worden links en rechtsboven tweeter-drivers aan het frame van de TV bevestigd, in combinatie met andere luidsprekers verder naar beneden. Het idee is om het geluid te sturen om positionele audio toe te voegen, maar we hebben dit niet kunnen testen.

Zoals gebruikelijk bij duurdere Sony TV's is er HDMI 2.1 ondersteuning (op twee van de vier HDMI poorten) voor 4K 120Hz gaming met VRR. Deze tv is ook 'Perfect for PlayStation 5', wat betekent dat hij de Auto HDR Tone Mapping van de PS5 ondersteunt. Dit houdt in dat de PS5 de HDR van zijn beelden aanpast zodat die optimaal is voor je exacte scherm. Ook kan hij automatisch schakelen tussen gamemodi afhankelijk van het genre spel dat je speelt.

Het nieuwe gaming hub-menu van Sony wordt ook ondersteund, waarmee je gemakkelijk specifieke gamingopties kunt aanpassen, zoals het verhogen van de zwarttinten zodat je gemakkelijker in het donker kunt zien.

Het is moeilijk te zeggen waar de Sony X95L zal terechtkomen in het rijtje van de beste 4K TV's zonder de prijs te kennen en zonder hem grondiger te kunnen testen. Als hij goedkoper is dan de Sony QN95C, dan wordt het een geweldige keuze voor mensen die in een lichte kamer kijken.

• Dit zijn de beste 4K TV's in 2024