Zo bereid je je voor op het einde van de ondersteuning voor Windows 10

Windows 10-toets op een laptop
(Beeld: Shutterstock - Wachiwit)

Windows 10 maakte zijn debuut in juli van 2015 en over het algemeen was dit een prima versie van het besturingssysteem. Aan alle liedjes komt helaas een einde en in dit geval komt dat einde er na ruim tien jaar aan. Het einde van de ondersteuning voor Windows 10 staat namelijk gepland voor oktober 2025. Vanaf dan zal Windows 11 de enige ondersteunde versie zijn.

In oktober 2025 zul je daarom geen updates meer ontvangen als je Windows 10 gebruikt. Het aantal Windows 10-gebruikers mag je overigens niet onderschatten, want momenteel zijn zij nog steeds in de meerderheid tegenover Windows 11-gebruikers.

Als jij tot deze meerderheid behoort, wat moet je dan op voorhand doen en wat zijn je opties nu het einde van de ondersteuning steeds dichterbij komt? Hieronder verkennen we alle mogelijke opties voor Windows 10-gebruikers.

Einde van ondersteuning Windows 10: op welke datum stopt het?

De ondersteuning van Windows 10 stopt op 14 oktober 2025. Hoewel dat op dit moment misschien nog ver weg lijkt, moet je het zo zien: over een jaar ben je niet veel meer dan vier maanden verwijderd van een besturingssysteem dat geen enkele update meer zal ontvangen.

Microsoft Windows 10

(Image credit: Microsoft)

Einde van ondersteuning Windows 10: wat gebeurt er daarna?

Als er geen cumulatieve updates naar je Windows 10-pc komen, is dat een groot probleem. Let wel, het betekent niet dat je computer niet meer werkt. In feite blijft Windows 10 gewoon goed werken. Er zullen daarom ongetwijfeld een aantal mensen zijn die op deze manier Windows 10 blijven gebruiken.

Het probleem is dat er geen beveiligingsupdates meer komen (behalve in erg uitzonderlijke gevallen), waardoor kwetsbaarheden in Windows 10 niet opgelost worden. Hoe langer je Windows 10 blijft gebruiken na het einde van de ondersteuning, hoe meer kwetsbaarheden er zullen zijn. Het wordt voor cybercriminelen dus steeds eenvoudiger om toegang te krijgen tot jouw data.

Windows 10

(Image credit: Shutterstock)

Einde van ondersteuning Windows 10: wat kan je zelf doen?

Dus, zoals je kunt zien, kun je Windows 10 in theorie ook na 2025 gebruiken, maar het is echt niet aan te raden, zeker niet voor langere tijd. Laten we daarom kijken wat je het beste kunt doen zodat je geen gigantische doelwit bent voor hackers.

De voor de hand liggende keuze is om over te stappen naar een ander besturingssysteem dat wel (beveiligings)updates ontvangt na oktober 2025. De eerste optie waaraan je denkt, is wellicht Windows 11, maar er zijn nog andere mogelijkheden.

Windows 11

(Image credit: Microsoft)

Einde van ondersteuning Windows 10: upgraden naar Windows 11

Het goede nieuws over upgraden naar Windows 11 is dat het gratis is voor Windows 10-gebruikers, maar er zit wel een addertje onder het gras. Dat vinden we bij de hardwarevereisten, die Microsoft veel strenger heeft gemaakt dan bij vorige updates.

Om de overstap naar Windows 11 te maken, moet je pc de hardwarevereisten ondersteunen die we hier volledig beschrijven. Er zijn twee specifieke punten die voor velen problemen zullen veroorzaken.

Ten eerste, als je een Intel-CPU hebt die ouder is dan een 8e generatie of een AMD-processor die ouder is dan een Ryzen 2000-serie, dan kun je niet upgraden. Ten tweede heb je TPM 2.0 nodig, wat een vereiste is voor de verbeterde beveiliging die Windows 11 biedt.

Als je pc in aanmerking komt voor een upgrade naar Windows 11, heb je die waarschijnlijk al (talloze keren) aangeboden gekregen. Om de update naar Windows 11 te starten, moet je gewoon naar Windows Update gaan (typ dat in het zoekvak in de taakbalk) en vanaf daar de instructies van Microsoft volgen. Zorg er wel voor dat je eerst een back-up maakt voor de zekerheid.

Als je niet zeker weet of je pc in aanmerking komt voor de Windows 11-update, is de kans groot dat dit niet het geval is. Microsoft heeft alle compatibele pc's en laptops namelijk meer dan genoeg meldingen gestuurd dat de update klaarstaat en moedigt Windows 10-gebruikers heel actief aan om te updaten.

Hoe dan ook, je kunt er zeker achter komen wat de compatibiliteit is door de PC Health Check-tool te gebruiken. Ga naar deze webpagina van Microsoft en scroll helemaal naar beneden, klik dan op de link "De PC Health Check-app downloaden". Zodra dit gebeurd is, zoek je het bestand "WindowsPCHealthCheckSetup" in de downloads van je browser en dubbelklik je erop om het uit te voeren. Microsoft weet echter niet goed wat de Nederlandse naam van deze app precies is, want na dit proces, staat er dat "Windows Pc-statuscontrole" is geïnstalleerd. Klik na de installatie op "Voltooien" en je krijgt meteen een nieuw venster te zien met alle belangrijke systeeminfo.

Hier zie je of er struikelblokken zijn die verhinderen dat je pc Windows 11 draait. Als dat zo is, gaat het waarschijnlijk om de problemen die we hierboven hebben beschreven. Als de Health Check-app aangeeft dat je CPU te oud is, dan moet je die processor upgraden om het nieuwe besturingssysteem te gebruiken. Houd er verder rekening mee dat je voor een CPU-upgrade mogelijk ook je moederbord moet vervangen. Laptopgebruikers kunnen hun CPU daarentegen gewoon niet upgraden en moeten dus een volledige nieuwe laptop aanschaffen.

PC Health Check App

(Image credit: Microsoft)

Wat TPM betreft, als de Health Check je vertelt dat TPM 2.0 niet gedetecteerd is, zal het een link geven om te helpen bij het oplossen van dat probleem. Die bestaat uit een hoop nuttige informatie van Microsoft die je door het proces zal leiden. Bekijk hier vooral het onderdeel "Hoe TPM inschakelen". We raden je aan om alles te lezen, maar de essentie is dat je naar je BIOS moet gaan en de relevante instelling moet vinden, meestal in een submenu "Geavanceerd" of "Beveiliging".

De optie om TPM 2.0 in te schakelen wordt onder verschillende namen genoemd en dit is meteen een deel van het probleem bij de activatie. Er is zo'n breed scala aan mogelijkheden dat je echt de specifieke instructies van de fabrikant van je moederbord moet raadplegen. Zoals Microsoft opmerkt, heeft het waarschijnlijk een van de volgende namen: Security Device, Security Device Support, TPM State, AMD fTPM switch, AMD PSP fTPM, Intel PTT, of Intel Platform Trust Technology.

Je bent dus waarschijnlijk op zoek naar iets dat "TPM" of "fTPM" (firmware TPM) of misschien "PTT" (Platform Trust Technology) heet bij Intel, maar het is de moeite waard om dit te controleren in de documentatie of ondersteuningssite van de producent van je moederbord. Denk eraan: wees steeds voorzichtig in het BIOS-menu. Als je hier op de verkeerde knop drukt, kan dat dramatische gevolgen hebben.

Zodra je deze instelling hebt veranderd en de pc opnieuw hebt opgestart, zou TPM 2.0 actief moeten zijn. Je kan dit controleren door de PC Health Check te openen en als dat zo is, kan je de upgrade naar Windows 11 downloaden.

Degenen wiens moederbord TPM 2.0 niet ondersteunt, zullen moeten upgraden naar een nieuw moederbord, waardoor ze in dezelfde situatie zitten als degenen met oudere CPU's. Ook hier zitten laptopgebruikers met slechts één optie: een nieuwe laptop kopen.

Einde van ondersteuning Windows 10: betalen voor extra updates

Misschien kun je je pc upgraden naar Windows 11, maar wil je dat niet. Het kan ook dat je Windows 11 helemaal niet kunt installeren na het uitvoeren van de bovenstaande controles. Hoe dan ook, misschien wil je bij Windows 10 blijven en dan bij voorkeur met beveiligingsupdates. Goed nieuws, want er is een mogelijkheid dat je met Windows 10 kunt blijven werken na oktober 2025. Je zal dan echter moeten betalen voor extra ondersteuning en momenteel weten we nog niet hoeveel dit precies gaat kosten.

Microsoft heeft een programma genaamd "Extended Security Updates (ESU)" en zoals de naam al duidelijk maakt, is dit een manier waarop je beveiligingsupdates kunt blijven krijgen na het einde van de ondersteuning. Het is eigenlijk bedoeld voor bedrijven, maar voor Windows 10 zal Microsoft waarschijnlijk een soort persoonlijk plan aanbieden. Bedrijven betalen het eerste jaar 61 dollar per apparaat per jaar en elk extra jaar komt dat bedrag er nog eens bovenop. Het tweede jaar betaal je dan 122 dollar, het derde jaar 183 dollar, enzoverder. Ook gebruikers die later instappen, zullen meteen de hogere prijzen moeten betalen.

Het individuele pakket kan goedkoper zijn (hopen we), maar het is geen permanente oplossing, want zelfs deze extra ondersteuning zal niet eeuwig duren (meestal tot drie jaar). Het is niet ideaal, maar het is tenminste een manier om Windows 10 veilig te houden.

Microsoft Surface Pro in het zwart

(Image credit: Future / John Loeffler)

Einde van ondersteuning Windows 10: koop een nieuwe pc of laptop

Het is misschien niet de optie waar je het meeste naar uitkijkt, maar je oude pc of laptop vervangen door een nieuwe is een mogelijke oplossing. Het vervangen van de CPU betekent in veel gevallen meteen ook een nieuw moederbord en dat vereist dan weer nieuwe RAM... Een volledig nieuwe pc met een nieuwe garantie en onderdelen is minstens een aantrekkelijk alternatief.

Zoals we hierboven al hebben aangegeven, is het voor laptopgebruikers niet mogelijk om zomaar een paar onderdelen te vervangen. Zij moeten dus hoe dan ook een nieuwe laptop kopen. Afhankelijk van wat je doet met je laptop, hoef je zeker geen duizenden euro's uit te geven. Je hebt tegenwoordig al degelijke Windows-laptops voor 500 euro of misschien is dit wel het moment om Windows te dumpen en over te stappen op een (nog goedkopere) Chromebook.

Dat laatste brengt ons naadloos bij een laatste alternatief als je niet wil of kan upgraden naar Windows 11, met name overstappen op een ander besturingssysteem.

Linux-pinguïn

(Image credit: Linux)

Einde van ondersteuning Windows 10: welkom in het land van Linux

Het goede aan Linux is dat het gratis is. Met dit besturingssysteem heb je de keuze uit verschillende distro's die je op je pc kunt installeren om Windows 10 te vervangen. Natuurlijk is het belangrijkste punt dat je overstapt op een heel ander soort besturingssysteem. Als je je al zorgen maakte over de veranderingen in Windows 11 tegenover Windows 10, zet je dan maar schrap voor wat Linux in petto heeft. Er zijn talloze smaken van Linux en sommige distro's zijn opzettelijk gemaakt om te lijken op Windows, wat de overstap toch iets vlotter moet maken.

Je moet dus in gedachten houden dat er duidelijke beperkingen zijn aan het gebruik van Linux als het gaat om softwarecompatibiliteit en gaming. De zaken gaan er in veel opzichten op vooruit, met name voor gaming, en als je overstapt op Linux, kun je er zeker van zijn dat je computergebruik in de toekomst relatief eenvoudig zal zijn. Daarmee bedoelen we dat het gratis blijft, dat de belangrijkste distro's goed worden ondersteund en regelmatig worden geüpdatet en dat het onwaarschijnlijk is dat je te maken krijgt met de perikelen die we zagen bij de introductie van Windows 11 wat betreft de hardwarevereisten.

Voor hulp bij het kiezen van de Linux-smaak die je wilt, kun je terecht in ons overzicht met Linux-distro's. Voor degenen die zich zorgen maken over vertrouwdheid (of het gebrek daaraan) bij de overstap op Linux, hebben we ook de beste Linux-distro's voor Windows-gebruikers op een rijtje gezet.

Einde van ondersteuning Windows 10: maak een back-up van al je bestanden

Welke van de bovenstaande opties je ook kiest, je moet ervoor zorgen dat je een back-up maakt van je pc voordat je grote wijzigingen aanbrengt. Een upgrade naar Windows 11 kan soms misgaan. Als je een compleet nieuwe pc koopt of overstapt op een nieuw besturingssysteem zoals Linux, dan moet je sowieso een back-up maken van je bestanden om ze over te zetten.

Zelfs als je vasthoudt aan Windows 10 door te betalen voor ondersteuning, moet je nog steeds regelmatig back-ups maken. Wat je hier moet doen, is een soort volledige back-up implementeren en dat bespreken we in dit artikel. De veiligste aanpak is meerdere kopieën van je bestanden (of systeem) te bewaren. Dat wil zeggen ten minste twee kopieën bovenop het origineel. Denk aan een back-up op een fysieke externe SSD en een back-up in de cloud.

Je moet je trouwens niet alleen bezighouden met back-ups als je van besturingssysteem (of pc) wil veranderen. Ze zouden deel moeten uitmaken van je dagelijkse pc-routine. Ook wanneer je regelmatig een back-up maakt, is het sowieso aangeraden om een nieuwe te maken net voor je verandert van besturingssysteem.

Bram Lodewijks
Editor-in-chief TechRadar Benelux

Bram is de hoofdredacteur van TechRadar Benelux en is al jarenlang een trouwe Android-gebruiker. Hij schrijft met plezier over alles wat met consumententechnologie te maken heeft. Na het werk vind je hem gewoonlijk voor zijn Nintendo Switch, al dan niet met een glas rosé erbij.

Met ondersteuning van