Sony XR X90K review: een betaalbare 4K TV die perfect is voor de PS5

Sony X90K: Review in een notendop

De XR X90K van Sony is een upgrade in de LCD TV line-up van het bedrijf en staat net onder de vlaggenschip modellen van de X95K serie. Een belangrijk verschil tussen de twee series is dat de X95K serie mini-LED achtergrondverlichting gebruikt, terwijl de X90K een full-array LED achtergrondverlichting heeft.

Zelfs met dat verschil leverde de 65-inch X90K serie TV die we hebben getest afbeeldingen met indrukwekkende helderheid. De lokale dimverwerking die wordt gebruikt door de volledige achtergrondverlichting van de set, creëerde krachtige zwarttinten met goede schaduwdetails en slechts beperkte "blooming" van de achtergrondverlichting. Voor de prijs zijn de prestaties van de X90K zeer goed en zouden zelfs de meest kritische kijkers tevreden moeten zijn.

De X90K serie is de next-gen versie van de X90J televisies van het bedrijf, een serie die momenteel op onze lijst staat van de beste 4K TV's. De X90K behoudt veel functies van die serie, waaronder Sony's XR Triluminos Pro-paneel, dat samen met de Cognitive Processor XR en Contrast Booster XR-functies van het bedrijf HDR-beelden levert met een krachtig contrast en een rijk kleurenspectrum. De XR90K tv's missen X-Wide Angle, een functie die te vinden is in de vlaggenschip XR95K serie die de prestaties buiten het gezichtsveld verbetert, maar zolang je binnen een kijkhoek van 30 graden kijkt (ongeveer de breedte van een gemiddelde bank), zou dat geen probleem moeten zijn.

De Acoustic Multi-Audio functie van de X90K maakt gebruik van aparte tweeters die zich bevinden aan de linker- en rechter bovenkant van de tv en levert bovengemiddelde geluidskwaliteit, met consistent heldere dialogen en zelfs ruimtelijke effecten met Dolby Atmos. Je kunt veel betere audiokwaliteit krijgen door een apart geluidssysteem te gebruiken, maar tot je die beslissing maakt, zullen de ingebouwde speakers van de X90K je goed van dienst zijn.

De X90K serie maakt gebruik van de Google TV-interface voor streaming en installatie en kan worden bediend met spraakbesturing via de ingebouwde microfoon van de tv of de afstandsbediening van Sony. De meeste populaire streaming-apps worden geleverd en Google-gebruikers kunnen zich aanmelden om andere functies te ontgrendelen, zoals het bekijken van Google Photos-bibliotheken. 

Het basiskarakter van Sony's ontwerp voor de X90K serie wordt benadrukt door een multi-positie standaard die kan worden verhoogd om ruimte te maken voor een soundbar. De kleine afstandsbediening van de tv heeft een drukke lay-out en de knoppen zijn moeilijk te lezen in het donker. Menu's op het beeldscherm zijn toegankelijk en makkelijk te navigeren, maar de overvloed aan beeldinstellingen kan het geduld op de proef stellen van mensen die geen tijd willen verspillen aan de installatie, iets waar deze TV zeker van profiteert.

Met twee HDMI 2.1 ingangen en ondersteuning voor 4K/120Hz, VRR en ALLM zijn de X90K TV's een geweldige optie voor gaming. Ze zijn ook perfect voor PlayStation 5, een Sony-initiatief dat zowel Auto HDR Tone Mapping als een Auto Genre Picture Mode activeert om het beeld te optimaliseren wanneer een PS5-console is aangesloten.

De waarde van de X90K serie is zeer goed. Je betaalt twee keer zoveel om te upgraden naar Sony's vlaggenschip X95K serie, terwijl de mindere A85K de local-dimming achtergrondverlichting mist. In de bredere context van Sony's algehele tv line-up biedt de X90K waarschijnlijk het meeste waar voor je geld.

Sony X90K review: Prijs en releasedatum

• Releasedatum: 25 april, 2020
• XR-55X90K: 899 euro
• XR-65X90K: 1299 euro
• XR-77X90K: Niet beschikbaar
• XR-85X90K: 2748 euro

De TV's van Sony's X90K serie zijn verkrijgbaar in schermformaten variërend van 55 tot 85 inch. Het zijn de mid-range LED-modellen van het bedrijf, geplaatst tussen de budget X85K serie en de vlaggenschip X95K serie, waarbij laatstgenoemde Sony's eerste mini-LED verlichte modellen zijn. De X90K serie maakt gebruik van een full-array LED achtergrondverlichting met lokale dimverwerking.

Sony X90K review: features

• Google TV interface
• Dolby Vision, HDR10, en HLG high dynamic range 
• HDMI 2.1 inputs met 4K 120Hz, VRR, ALLM en eARC
• ATSC 3.0 tuner

Net als andere Sony TV's maakt de X90K serie gebruik van de Google TV smart interface voor browsen en streamen, en het heeft Google Assistant voor spraakopdrachten, handsfree met behulp van de ingebouwde microfoon van de TV of die van de afstandsbediening van de TV. De tv komt met de gebruikelijke apps zoals onder andere Netflix, Amazon Prime Video, HBO Max, Apple TV, Disney Plus, en nog veel meer.

Beeldverwerking op X90K TV's wordt afgehandeld door het Cognitive Processor XR van het bedrijf en er is ook een XR Contrast Booster functie om het contrast te maximaliseren wanneer de lokale dimming van de TV actief is. Een XR Triluminos Pro paneel (quantum dots) zorgt voor een verbeterd kleurenbereik met HDR.

Van de vier HDMI-ingangen van de TV hebben er twee de volgende HDMI 2.1-functies: ondersteuning voor 4K/120Hz, variabele verversingssnelheid (VRR) en automatisc low latency mode (ALLM). 

Over het algemeen is de functieset van de X90K serie concurrerend met modellen van andere merken in dezelfde prijsklasse, hoewel hij een beetje tekortschiet ten opzichte van sommige LCD-modellen in onze beste 4K TV's gids, met name op het gebied van connectiviteit en het gebrek aan mini-LED achtergrondverlichting.

• Features: 4/5  

Sony X90K review: beeldkwaliteit

• Rijke, accurate kleuren
• Diepe zwarttinten

De XR90K had redelijk nauwkeurige kleuren in de standaard Cinema beeldmodus, hoewel er een te roodachtige balans was in de beelden. De helderheid was ook enigszins verkeerd ingesteld, waardoor middentonen te donker leken. Beide problemen werden opgelost met behulp van de Calman kleurkalibratiesoftware van Portrait Displays.

We hebben Calman ook gebruikt om de dekking van DCI-P3 van de TV te meten, het kleurenspectrum dat wordt gebruikt voor het maken van films voor digitale cinema en 4K Blu-rays, kwam uit op 95%. Dat is lager dan wat we hebben gemeten op Sony's A80K OLED TV, die volledige DCI-P3 dekte, maar het zit in dezelfde range als andere betaalbare LED-verlichte tv's zoals de Vizio M-Series QX.

De piekhelderheid van de X90K werd gemeten op 964 nits (op een 10% wit venster) in de standaard HDR-beeldmodus en 450 nits in Cinema HDR-modus. Dat is gemiddeld voor een tv van dit type, hoewel het opmerkelijk minder is dan wat je zou krijgen met een tv met een mini-LED-verlichting. (Sommige OLED TV's van de nieuwste generatie zoals de LG G2-serie kunnen ook een hoger niveau van piekhelderheid leveren.)

Een zwakte op het gebied van beeldkwaliteit die de X90K deelt met veel andere LED-achtergrondverlichte LCD TV's is slechte uniformiteit bij het bekijken vanuit een schuine hoek, waarbij de beelden bleek en onverzadigd lijken. Dit zal echter geen probleem zijn voor de meeste kijkomgevingen en -situaties, hoewel sommige LCD tv's zoals Sony's eigen X95K serie modellen met hun X-Wide Angle functie hier beter werk leveren.

Bij het kijken naar The Green Knight op Ultra HD Blu-ray, zagen schaduwen in de scène waar de Green Knight het kasteel binnenkomt om het kerstfeest van de koning te onderbreken er gedetailleerd en diep uit. We merkte wel een lichte mate van achtergrondverlichting "blooming" op bij de openingscredits en ook in sommige van de latere scènes van winterlandschappen, maar voor het grootste deel was het verwaarloosbaar met de lokale dimming van de tv ingesteld op medium.

Elvis bleek iets uitdagender voor de X90K, vooral in de wideshots van het nachtelijke Las Vegas. In deze opnamen leek het algehele helderheidsniveau van het beeld tot op zekere hoogte te stijgen, hoewel het niet iets is waar de meeste kijkers op zouden letten of door gestoord zouden worden, tenzij ze er specifiek naar op zoek zijn.

Kleuren in Elvis zagen er mooi uit. In de scène waar Elvis zijn tv-kerstspecial filmt, sprongen de groene en rode feestelijke tinten van de set op een aantrekkelijke manier naar voren. En in een latere scène waarin hij optreedt tijdens in Las Vegas, had het reusachtige rode ELVIS-bord op het podium een opvallend intens gloeiend effect.

• Beeldkwaliteit score: 4/5

Sony X90K review: geluidskwaliteit

• Gebruikt afzonderlijke tweeters voor nauwkeurigere geluidspositionering
• Acoustic Audio Calibration stemt het geluid af op de kijkomgeving
• Dolby Atmos met effectieve 3D surround upscaling

De Acoustic Multi-Audio functie van Sony in de X90K maakt gebruik van zowel onderaan gemonteerde speakers als tweeters die zich aan de linker- en rechterkant van de bovenkant van de tv bevinden, om realistischere audio te bieden, waarbij het geluid lijkt te komen van het scherm zelf.

Andere belangrijke audiofuncties van de X90K-serie zijn Acoustic Audio Calibration, dat het geluidsvermogen afstemt op uw kijkomgeving, Voice Zoom voor dialoogverbetering en 3D-surround upscaling.

We vonden het geluid van de tv bovengemiddeld, hoewel het iets te veel hoge tonen had wat vooral kwam door het gebrek aan bas in de ingebouwde luiksprekers. We konden dit echter enigszins corrigeren met behulp van een on-screen audio EQ-functie en daarna klonk de muziek in de concertscènes van Elvis veel beter.

Dialogen waren erg duidelijk op Sony's tv. Bij het kijken naar Top Gun: Maverick op Ultra HD Blu-ray waren stemmen altijd gemakkelijk te onderscheiden, zelfs in de drukkere scènes. Deze film toonde ook de voordelen van Acoustic Multi-Audio, waarbij je de richting van de vliegtuigen praktisch kon voelen in de lucht.

• Geluidskwaliteit score: 4/5

Sony X90K review: design

• Redelijk groot
• Multi-positie standaard maakt ruimte vrij voor soundbar

De X90K-serie van Sony heeft een utilitaire ontwerp en is enigszins omvangrijk vanwege de full-array LED-achtergrondverlichting. Het scherm is omgeven door een slanke rand en er zijn een aantal verbindingen aan de achterkant. Twee tweeters die zich aan de zijkanten van het scherm bevinden, worden gebruikt als onderdeel van het audiosysteem om een bijna bioscoopervaring te creëren, maar wel een met nauwkeurige lokalisatie van geluid op het scherm.

De multi-positie standaard van de tv maakt het mogelijk om het scherm vlak te plaatsen, of om het te verhogen om ruimte vrij te maken voor een soundbar. Met de laatste optie krijg je ongeveer een speling van bijna 8 centimeter, genoeg voor de meeste soundbars.

De afstandsbediening van Sony is compact en lichtgewicht, met knoppen bovenaan om de ingangen te schakelen en toegang te krijgen tot de instellingsmenu's en knoppen in het midden om het volume aan te passen en kanalen te selecteren.

Er zijn ook knoppen om de ingebouwde microfoon van de afstandsbediening te activeren en om snel toegang te krijgen tot Netflix, Prime Video, Disney Plus en YouTube. De drukke lay-out van de afstandsbediening en het ontbreken van achtergrondverlichting zorgde wel voor wat verwarring als het donker was, dus verlichte knoppen waren best handig geweest.

• Design score: 4/5

Sony X90K review: smart TV & menu's

• Google TV-interface
• Google Assistant spraakbesturing
• Beeldmenu heeft overbodige opties

De Google TV-interface van de X90K is enigszins druk, maar dat is meestal het geval bij de meeste smart tv's. De selectie van streaming-apps is groot genoeg. Met een Google-account kan je de tv nog meer personaliseren, waaronder een diavoorstelling als screensaver.

Gelukkig staat de Google Assistant-voice control standaard uitgeschakeld wanneer je de tv voor het eerst instelt en een fijne toevoeging als je op je privacy gesteld bent.

Wanneer je op de invoerknop van de afstandsbediening drukt, verschijnt er een paneel onderaan het scherm dat invoeren (HDMI 1, HDMI 2, etc.) en digitale tv-uitzendingen toont, en het kan worden geconfigureerd om ook je meest gebruikte streaming-apps weer te geven. Instellingsopties voor het menu zijn meestal eenvoudig, hoewel met name het beeldmenu vol zit met overbodige opties, waardoor het aanpassen van de instellingen een langzamer gaat dan dat de bedoeling zou moeten zijn. Het zou ook prettig zijn om standaardinstellingen zoals helderheid en contrast beschikbaar te hebben op de afstandsbediening in plaats van dat je door menu's moet spitten.

• Smart TV & menu's score: 3,5/5

• Vier valkuilen van goedkope 4K tv's

Sony X90K review: gaming

• HDMI 2.1 met ondersteuning voor 4K/120Hz, VRR en ALLM
• Lage 13,8ms input lag in gamemodus
• Auto HDR Tone Mapping voor PS5

Het uitstekende aanbod van gaming functies van de X90K behoort tot de beste 120 Hz 4K-televisies. Naast 4K/120Hz video-ondersteuning (slechts beschikbaar op twee van de vier HDMI-ingangen van het toestel) beschikt het over zowel variabele verversingssnelheid (VRR) als een automatische lage latentie-modus (ALLM). De invoervertraging zoals gemeten door onze 4K-testmeter bedroeg 13,8ms, een zeer goed resultaat. 

X90K TV's zijn ook Perfect voor PlayStation 5 (volgens Sony dan). Dit betekent in feite dat bij aansluiting op de gameconsole van het bedrijf een Auto HDR Tone Mapping-functie wordt geactiveerd, samen met een Auto Genre Picture Mode die het beeld optimaliseert voor gaming.

• Gaming score: 4,5/5

Sony X90K review: prijs-kwaliteit

• Hoge prestaties voor een mid-range model
• Betaalbare prijs
• Op sommige fronten verslagen door budget QLED TV's

De X90K-serie is slechts iets duurder dan de modellen uit de X85K-serie van het bedrijf, terwijl ze een full-array lokaal dimmende achtergrondverlichting bieden. Dat is een functie die de prestaties van de X85K-serie sterk verbetert. De X90K tv's zijn ook de helft goedkoper dan Sony's X95K-modellen, die als belangrijkste voordeel mini-LED-verlichting hebben voor een hogere piekhelderheid en een beter contrast.

Wat de concurrentie betreft, biedt de Sony vergelijkbare prestaties maar een betere algemene waarde dan de Q80B van Samsung, een andere TV met een full-array LED-achtergrondverlichting plus lokale dimming. De Hisense U8H is een andere tv in de prijsklasse van de X90K, hoewel dat model een mini-LED-achtergrondverlichting biedt en minder kost dan de tv van Sony.

• Waarde score: 4,5/5 

Moet je de Sony X90K kopen?

Koop hem als...

Koop hem niet als...

Sony X90K: alternatieven

Als onze Sony X90K review je andere opties in overweging laat nemen, zijn hier nog drie tv's om over na te denken.

Samsung Q80B QLED
Dit Samsung full-array LED-model ligt in ongeveer dezelfde prijsklasse als de Sony, hoewel we in onze review ook enkele problemen met lokaal dimmen aantroffen. Het heeft dezelfde goede game-ondersteuning als de X90K en zijn Tizen smart interface is aantoonbaar beter dan Google TV.

LG C2 OLED
De LG C2 OLED is bijna twee keer zo hoog geprijsd als de X90K, hoewel het een aantal grote kortingen heeft gezien. De beeldprestaties van dit model zijn vrijwel vlekkeloos, en het is ook helderder dan gemiddelde OLED tv en biedt uitstekende game-ondersteuning, waaronder 4K 120Hz weergave.